Woda dla Pokoju - Światowy Dzień Wody - Izba Gospodarcza "Wodociągi Polskie"

22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody. W tym roku jest on pod hasłem “Water for Peace” – “Woda na rzecz pokoju”. Ma ono na celu pokazanie roli czystej wody w budowaniu pokoju na świecie.

Woda może stworzyć pokój lub wywołać konflikt.

Kiedy wody jest mało lub jest ona zanieczyszczona. Gdy ludzie nie mają do niej równego dostępu lub nie mają do niej żadnego dostępu, wzrastają napięcia między społecznościami i krajami.

Ponad 3 miliardy ludzi na całym świecie jest zależnych od wody, która płynie w granicach różnych Państw, ale tylko 24 kraje podpisały umowy o współpracy w zakresie korzystania ze źródeł wspólnej wody.

W miarę zwiększania się skutków zmiany klimatu i wzrostu populacji wzrasta pilna potrzeba zjednoczenia się w obrębie krajów i pomiędzy nimi w celu ochrony i zachowania zasobów, a nie ich nadmiernego wykorzystywania.

Zdrowie publiczne i dobrobyt, systemy żywnościowe i energetyczne, produktywność gospodarcza i integralność środowiskowa – wszystkie te systemy opierają się na dobrze funkcjonującym i sprawiedliwie zarządzanym obiegu wody.

Tworzenie pozytywnego efektu fali.

Współpracując nad dbaniem o najcenniejszy zasób jakim jest woda, wywołujemy pozytywny efekt fali – wspierając harmonię, generując dobrobyt i budując odporność na wspólne wyzwania.

Wszyscy musimy podjąć działanie, mając świadomość, że woda to nie tylko zasób, z którego należy korzystać i o który można konkurować. Woda to prawo człowieka nieodłącznie związane z każdym aspektem życia.

Podczas Światowego Dnia Wody wszyscy musimy zjednoczyć się wokół wody i wykorzystywać ją dla pokoju, kładąc podwaliny pod bardziej stabilne i dostatnie jutro.

Woda pod obstrzałem.

Wszyscy ludzie, a w szczególności dzieci, mają prawo do bezpiecznej wody pitnej i urządzeń sanitarnych. Zasoby te są tak samo krytyczne dla przetrwania człowieka, jak żywność, opieka medyczna i ochrona. Jednakże, od Państwa Palestyny po Ukrainę, po Jemen i dalej, przedłużające się kryzysy i konflikty pozbawiają ludzi tych praw.

W niestabilnych krajach i na obszarach dotkniętych konfliktem dostęp do bezpiecznej wody jest często utrudniony; infrastruktura jest uszkodzona lub podupada, rurociągi są w złym stanie, a gromadzenie wody jest niebezpieczne. Bez dostępu do bezpiecznej wody dzieci chorują, szkoły i szpitale nie działają, szerzą się choroby i niedożywienie.

Coraz większy brak bezpieczeństwa wodnego oraz upadek i zniszczenie systemów wodociągowych i kanalizacyjnych powodują niestabilność społeczną, gospodarczą i polityczną. Zagraża to przetrwaniu, zdrowiu i rozwojowi dzieci i ich społeczności, a także pokojowi i rozwojowi na wszystkich poziomach.

Zasoby wodne i systemy niezbędne do dostarczania wody pitnej były atakowane od wieków. Zbyt często zależność człowieka od wody była wykorzystywana podczas konfliktów. Prawie wszystkie sytuacje kryzysowe związane z konfliktem, na które UNICEF zareagował w ostatnich latach, dotyczyły jakiejś formy ataku utrudniającego dostęp do wody, niezależnie od tego, czy był on skierowany przeciwko infrastrukturze wodnej, czy też poprzez przypadkową szkodę lub taktykę zastosowaną przez stronę konfliktu w celu ograniczenia dostaw wody. Tam, gdzie doszło do konfliktu, woda była częścią pola bitwy – niezależnie od tego, czy była ona wyraźnie ukierunkowana, czy też przypadkowo dotknięta działaniami lub zachowaniem podczas konfliktu zbrojnego.

Kiedy dopływ wody do społeczności zostaje odcięty, dzieci i rodziny zmuszone są korzystać z zanieczyszczonej wody lub opuszczać domy w poszukiwaniu nowego źródła. Czasami może to oznaczać, że rodziny muszą ograniczyć lub racjonować swoje zasoby wody, innym razem oznacza to, że woda pitna jest po prostu niebezpieczna.

W przypadku dzieci konsekwencje mogą być śmiertelne, ponieważ choroby związane z wodą i urządzeniami sanitarnymi pozostają jedną z głównych przyczyn zgonów dzieci poniżej piątego roku życia.

Istnieją różne sposoby wykorzystania wody jako broni, które obejmują atak na infrastrukturę wodną i pracowników lub odmowę do jej dostępu.

Ataki na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną: obejmują zarówno ataki zamierzone, takie jak wycelowanie w rurociągi lub wlewanie betonu do studni, jak i ataki niezamierzone, podczas których lekkomyślne bombardowanie bez próby uniknięcia krytycznej infrastruktury cywilnej skutkuje uszkodzeniem lub zniszczeniem systemów wodociągowych i kanalizacyjnych.
Zatrzymanie przepływu wody: może to obejmować wyłączenie przepompowni wody w celu zablokowania przepływu wody lub nawet wyłączenie instalacji elektrycznych, aby przepompownie wody nie mogły działać.
Zanieczyszczona woda: gdy źródła wody są zatrute, woda zamienia się w broń. Mówimy tu również o wrzucanie martwych ciał ludzi lub zwierząt do studni w celu skażenia zasobów wody, co jest taktyką mającą na celu odmowę społeczeństwu dostępu do bezpiecznej wody.
Ataki na pracowników wodociągów i kanalizacji: wolontariusze organizacji humanitarnych i lokalni pracownicy na całym świecie są często narażeni na ryzyko podczas pracy w trakcie konfliktów. Wiele z nich zostało zaatakowanych, zostało rannych lub zabitych podczas naprawy krytycznej infrastruktury cywilnej. Nawet groźba ataku może zniechęcić do konserwacji lub naprawy, pozostawiając społeczność bez bezpiecznej wody.
Odmowa dostępu pomocy humanitarnej: często podczas konfliktów pracownikom organizacji humanitarnych i dostawom odmawia się dostępu do społeczności lub obszarów potrzebujących pomocy.

Ataki na infrastrukturę i personel to tylko dwa z licznych zagrożeń wpływających na dostęp dzieci do wody i urządzeń sanitarnych. W przypadku wielu przedłużających się konfliktów systemy wodociągowe i kanalizacyjne są nie tylko celem, ale też nie są budowane lub są w złym stanie, a początek konfliktu po prostu zaostrza problem.

Ostatecznie dzieci uwikłane w konflikt nie powinny żyć w strachu przed kulami i bombami. Nie powinni też umierać ani cierpieć przez całe życie z powodu odmowy dostępu do wody i usług sanitarnych z powodu ataku lub odcięcia źródła wody.

Kluczowe fakty dotyczące wody, warunków sanitarnych i higieny (WASH) w miejscach wrażliwych i dotkniętych konfliktami

Ponad 400 milionów dzieci żyje na obszarach dotkniętych konfliktem.
Ataki na systemy wodociągowe mają bezpośredni wpływ na dzieci. Kiedy dopływ czystej wody zostaje odcięty, dzieci zmuszone są korzystać z wody zanieczyszczonej, co naraża je na ryzyko chorób. Podczas konfliktów celowe i masowe ataki niszczą infrastrukturę wodną, ranią personel i odcinają zasilanie systemów wodociągowych.
Podczas konfliktów niebezpieczna woda może być równie zabójcza jak kule. Średnio w przypadku dzieci poniżej 15 roku życia żyjących w konflikcie ryzyko śmierci z powodu chorób związanych z zanieczyszczoną wodą i nieodpowiednimi warunkami sanitarnymi jest prawie trzy razy większe, niż w wyniku bezpośredniej przemocy.
W przypadku młodszych dzieci sytuacja jest gorsza: w przypadku dzieci poniżej piątego roku życia ryzyko śmierci z powodu chorób biegunkowych związanych z niebezpieczną wodą i nieodpowiednimi warunkami sanitarnymi jest ponad 20 razy większe niż w wyniku bezpośredniej przemocy.
W przypadku osób żyjących w niestabilnych środowiskach dwukrotnie częściej brakuje bezpiecznej zarządzanej wody pitnej i podstawowej higieny.

Dodatkowe fakty na temat konfliktów

Wśród najbiedniejszych na świecie do 2030 r. 59% będzie mieszkać w państwach niestabilnych i dotkniętych konfliktami.
Globalne potrzeby humanitarne są na rekordowym poziomie – 362 miliony osób potrzebuje pomocy.
W 2022 r. 108,4 mln osób zostało przymusowo wysiedlonych, głównie w wyniku konfliktów: 40% stanowiły dzieci.
Kryzysy humanitarne stają się coraz częstsze, złożone i trwałe. Dotykają więcej dzieci niż kiedykolwiek wcześniej.

Najważniejsze przesłania na Światowy Dzień Wody 2024

Woda może stworzyć pokój lub wywołać konflikt . Kiedy wody jest mało lub jest ona zanieczyszczona lub gdy ludzie mają trudności z dostępem do niej, napięcie może wzrosnąć. Współpracując, możemy zrównoważyć zapotrzebowanie wszystkich na wodę i pomóc ustabilizować świat.
Dobrobyt i pokój zależą od wody. Ponieważ narody muszą radzić sobie ze zmianami klimatycznymi, masowymi migracjami i niepokojami politycznymi, w centrum swoich planów muszą umieścić współpracę w zakresie wody.
Woda może nas wyprowadzić z kryzysu . Możemy wspierać harmonię między społecznościami i krajami, jednocząc się wokół sprawiedliwego i zrównoważonego korzystania z wody – od konwencji Narodów Zjednoczonych, na poziomie międzynarodowym po działania na poziomie lokalnym.