Aktualizacja artykułu: „Kontynuacja prac legislacyjnych nad Tarczą’’
https://www.igwp.org.pl/index.php/informacje/koronawirus-info/1554-kontynuacja-prac-legislacyjnych-nad-tarcza
Szanowni Państwo
Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie’’ uprzejmie informuje, że Prezydent Andrzej Duda podpisał w dniu 17 kwietnia br. Ustawę z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. Poz. 695) – zwaną „Tarczą Antykryzysową 2.0”.
Ustawa weszła w życie w dniu 18 kwietnia 2020 roku
Poniżej przedstawiamy najistotniejsze z punktu widzenia przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych zmiany wprowadzone ww. ustawą z dnia 16 kwietnia 2020r. ,zwanej dalej ustawą, w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów:
Art. 1 i następne ustawy:
Ustawa w art. 5 ust.1. przewiduje, że przedsiębiorcy, którzy w związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej, mogą ubiegać się o udzielenie im wsparcia, na zasadach i w trybie określonych w ustawie. Zgodnie z art. 3 pkt.2) ustawy przez trudną sytuację finansową ,,należy przez to rozumieć sytuację, w której nastąpił spadek obrotów gospodarczych przedsiębiorcy w następstwie COVID-19”
W związku z powyższym należy zauważyć, że nadal bez możliwości skorzystania ze wsparcia pozostaną niektóre przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, które zagrożone zostały utratą płynności finansowej z uwagi na brak płatności od odbiorców usług, przy jednoczesnym braku spadku obrotów, lub też spadku, jednak poniżej progów przewidzianych
w ustawie.
Zgodnie z art. 57 ustawy, w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2020 r. poz. 310 i 284) art. 395 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) wykonanie pilnych prac zabezpieczających w okresie powodzi, klęski żywiołowej, ogłoszonych stanów zagrożenia epidemicznego, epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego;”.
Powyższa regulacja dotyczy pozwolenia wodnoprawnego albo zgłoszenia wodnoprawnego
Z uzasadnienia do projektu :
Proponowana zmiana umożliwia podmiotom odpowiedzialnym za utrzymanie wód i urządzeń wodnych szybkie reagowanie na przypadki zagrożenia wód lub urządzeń wodnych w celu ochrony obywateli i utrzymania bezpieczeństwa państwa. Istotą zmiany jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych w zaistniałych w kraju sytuacjach nadzwyczajnych. Uzasadnione jest wobec tego wprowadzenie niezbędnych zmian w funkcjonowaniu państwa w celu właściwego i szybkiego reagowania przez organy państwowe na zaistniałe sytuacje. Zmiana nie ma wpływu na liczbę zatrudnionych pracowników zarówno po stronie administracji publicznej (rządowej i samorządowej), a także w sferze podmiotów gospodarczych.
W art. 73 zmieniona została Ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. nowelizujący Ustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, 567 i 568).I tak,
Art. 73 pkt13), po art. 11d dodano m.in. art. 11e :
„Art. 11e. 1. Właściciel infrastruktury krytycznej, w tym urządzeń służących do świadczenia usług telekomunikacyjnych, dostarczania energii elektrycznej, wody, ciepła, ropy naftowej, paliw lub gazu oraz odprowadzania ścieków, lub jego upoważniony przedstawiciel, którego infrastruktura lub urządzenia są zlokalizowane na terenie nieruchomości należących do osób trzecich lub znajdujących się w posiadaniu osób trzecich, może w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu wyjątkowego, wnioskować do właściwego miejscowo komendanta Policji o asystę funkcjonariuszy Policji, w celu umożliwienia wejścia lub wjazdu na teren nieruchomości, w tym do budynku, również z użyciem środków przełamujących istniejące zabezpieczenia, w celu przeprowadzenia czynności niezbędnych dla ciągłości świadczenia usług, w tym w zakresie prac budowlanych. Asysta funkcjonariusza Policji jest udzielana niezwłocznie.
2. Asysta funkcjonariusza Policji jest udzielana po przedstawieniu przez właściciela infrastruktury lub urządzeń, o którym mowa w ust. 1, lub jego upoważnionego przedstawiciela, właściwemu miejscowo komendantowi Policji dowodów potwierdzających odmowę przez właściciela, użytkownika lub zarządcę nieruchomości wejścia lub wjazdu na teren nieruchomości, w tym budynku.
3. Funkcjonariusz Policji, asystując przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 1, zapewnia bezpieczeństwo uczestnikom czynności, mając w szczególności na względzie poszanowanie godności osób biorących udział w tych czynnościach oraz zapewnia zachowanie porządku.
4. Przepis ust. 2 obejmuje także sytuację braku możliwości kontaktu z właścicielem, użytkownikiem lub za-rządcą nieruchomości, w tym budynku.
5. Z czynności, o których mowa w ust. 1, jest sporządzany protokół, w szczególności uwzględniający zakres czynności wykonanych w celu wejścia lub wjazdu na teren nieruchomości lub do budynku. Protokół sporządza się w trzech egzemplarzach, ze wskazaniem dokładnego terminu i czasu zdarzenia, opisem przeprowadzonych czynności oraz podpisami przedstawiciela właściciela infrastruktury lub urządzeń, o którym mowa w ust. 1, oraz funkcjonariusza Policji.
6. Właściciel infrastruktury lub urządzeń, po zakończeniu czynności, o których mowa w ust. 1, jest obowiązany do zabezpieczenia nieruchomości, w tym budynku przed dostępem osób niepowołanych, niezwłocznego poinformowania jego właściciela, użytkownika lub zarządcy o zaistniałym stanie faktycznym oraz do naprawienia szkód, o ile powstały w związku z prowadzonymi czynnościami.
7. W przypadkach, gdy nieruchomość lub budynek są objęte ograniczeniem dostępu osób z uwagi na działania podejmowane w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 ust. 1–4 stosuje się odpowiednio, przy czym wejście lub wjazd na teren tej nieruchomości lub tego budynku jest możliwy po uzgodnieniu niezbędnych środków bezpieczeństwa z właściwym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym.
Z uzasadnienia do projektu ustawy:
Projekt przewiduje możliwość ekstraordynaryjnego trybu wejścia do nieruchomości/na nieruchomość, która stanowi lokalizację istotnych elementów infrastruktury służącej zapewnianiu usług telekomunikacyjnych, energii elektrycznej, wody, gazu i odprowadzania ścieków. W aktualnej sytuacji gestorzy tego typu sieci i urządzeń spotykają się z sytuacjami, w których wejście na nieruchomość w celu przeprowadzenia niezbędnych czynności serwisowych lub naprawy awarii jest niemożliwe z uwagi na zamknięcie obiektu i niedostępność jego właściciela, użytkownika, zarządcy. W przypadkach braku możliwości takiego wejścia uniemożliwione jest dokonywanie czynności, od których zależy ciągłość świadczenia usług o charakterze podstawowym. Wprowadzenie dodatkowych rozwiązań w tym zakresie jest szczególnie istotne w okresie, w którym większość populacji przebywa w domach i świadczenie tych usług ma charakter podstawowy kluczowy dla utrzymania bezpieczeństwa i zdrowia tych osób.
Zapewnienie właścicielowi infrastruktury lub jego upoważnionemu przedstawicielowi wejścia na teren nieruchomości, w tym do budynku, będzie możliwe po przedstawieniu właściwemu miejscowo komendantowi Policji dowodów na odmowę takiego wstępu. W takim przypadku, w celu zachowania ciągłości usług, udzielana będzie asysta Policji. W przypadku nieruchomości lub budynków objętych zakazem wstępu z uwagi na działania związane ze zwalczaniem COVID-19, warunki takiego dostępu będą uzgadniane z Powiatowym Inspektorem Sanitarnym.
Art. 73 pkt16), po art. 12a dodano m.in. art 12b :
„Art. 12b. Do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych dotyczących utrzymania ciągłości działania istotnych usług, w szczególności w zakresie telekomunikacji, łączności publicznej, transportu, świadczeń zdrowotnych, energii, handlu, gospodarki wodnej lub kanalizacyjnej, oczyszczania ścieków, porządku publicznego, obronności art. 12 stosuje się odpowiednio.
Z uzasadnienia do projektu :
Przepisy rozstrzygają, że swoiste zawieszenie stosowania przepisów ustawy – Prawo budowlane, ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne, ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o działalności leczniczej stosuje się do robót budowlanych, których celem jest przywrócenie działalności podstawowych usług (łączność, woda, gaz, prąd) w przypadku wystąpienia ich awarii w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Art. 73w pkt 27)- wprowadzone zostały następujące zmiany:
- w art.15r:
a) w ust 1:
– pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) poleceń lub decyzji wydanych przez wojewodów, ministra właściwego do spraw zdrowia lub Prezesa Rady Ministrów, związanych z przeciwdziałaniem COVID 19, o których mowa w art. 11ust.1
–3;”,
– pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) innych okoliczności, które uniemożliwiają bądź w istotnym stopniu ograniczają możliwość wykonania umowy;”,
– dodaje się pkt 6 w brzmieniu:
„6) okoliczności, o których mowa w pkt 1–5, w zakresie w jakim dotyczą one podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a.W przypadku wykonawców mających siedzibę lub wykonujących działalność związaną z realizacją umowy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w miejsce dokumentów, o których mowa wust.1 pkt 1–5, składa się dokumenty wydane przez odpowiednie instytucje w tych krajach lub oświadczenia tych wykonawców.”,
c)w ust.4pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3)zmianę zakresu świadczenia wykonawcy i odpowiadającą jej zmianę wynagrodzenia lub sposobu rozliczenia wynagrodzenia wykonawcy”,
d)dodaje się ust. 10 i 11 w brzmieniu:
„10. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz związanych z nimi ograniczeń w przemieszczaniu się, umowy w sprawie zamówienia publicznego zawierane są pod rygorem nieważności w formie pisemnej, albo za zgodą zamawiającego w postaci elektronicznej opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
11.Przepisy ust. 1–9 stosuje się odpowiednio do umów w sprawie zamówień publicznych wyłączonych ze stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. –Prawo zamówień publicznych.
Art. 73 pkt 30) – w art. 15x w ust. 1 w pkt 2 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 3 i 4 w brzmieniu:
a) w ust. 1 w pkt 2 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 3 i 4 w brzmieniu:
„3) zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, przepisu art. 1515 § 2 zdanie drugie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy nie stosuje się;
4) polecić pracownikowi realizowanie prawa do odpoczynku w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.”,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Przepis ust. 1 stosuje się do pracodawców zatrudniających pracowników:
1) w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność polegającą na zapewnieniu funkcjonowania:
a) systemów i obiektów infrastruktury krytycznej w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1398 oraz z 2020 r. poz. 148, 284, 374 i 695),
b) sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych w rozumieniu art. 3 pkt 11a i 11b ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 755, z późn. zm.17));
2) w przedsiębiorstwie będącym podwykonawcą lub dostawcą, którzy nie są częścią infrastruktury krytycznej, o której mowa w pkt 1 lit. a i b, ale są kluczowi dla zachowania ciągłości działania infrastruktury kry-tycznej;
3) zapewniających funkcjonowanie stacji paliw płynnych w rozumieniu art. 3 pkt 10h ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne oraz stacji gazu ziemnego w rozumieniu art. 2 pkt 26 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1124, 1495, 1527 i 1716 oraz z 2020 r. poz. 284 i 568);
4) u przedsiębiorcy, w stosunku do którego wydano polecenie, o którym mowa w art. 11 ust. 2;
5) w przedsiębiorstwie pełniącym funkcję sprzedawcy z urzędu w rozumieniu art. 3 pkt 29 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
6) na obszarze lub na terenie obiektu ważnego dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia, umieszczonych w wykazach, o których mowa w art. 5 ust. 3 tej ustawy;
7) w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność polegającą na świadczeniu czynności bankowych w rozumieniu art. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 2357 oraz z 2020 r. poz. 284, 288 i 321);
8) w przedsiębiorstwie prowadzącym obiekt unieszkodliwiania odpadów wydobywczych kategorii A w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1849 oraz z 2020 r. poz. 284), którego działanie lub niewłaściwe działanie może spowodować poważny wypadek, wynikający z krótkoterminowej lub długoterminowej utraty stateczności tego obiektu obejmującej wszelkie awarie mechanizmów związanych z jego konstrukcją lub jego niewłaściwej eksploatacji, który skutkuje znacznym ryzykiem utraty życia, poważnego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub środowiska;
9) u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w sektorze rolno-spożywczym związaną z wytwarzaniem lub dostarczaniem żywności.”;
Uzasadnienie projektu ustawy:
Uzupełniano kwestie ,,skoszarowania’’ dla podmiotów systemów infrastruktury krytycznej :
Nie zawarto uzasadnienia dla zmian wprowadzonych w art. 15x, poszerzającego zakres uprawnień pracodawcy o możliwość zlecanie dyżuru i odpoczynku w miejscu pracy, a także o możliwość stosowania w pełnym zakresie rozwiązań zawartych w art. 15 x
art. 1515 § 2 zdanie drugie, (które projektodawca wyłączył od stosowania) stanowi, że : ,,Czas pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku’’
Art. 73 pkt 58) w art. 31f :
ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii bank może dokonać zmiany określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu udzielonego na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 2357 oraz z 2020 r. poz. 284, 288 i 321) przedsiębiorcy, w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, organizacji pozarządowej, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, jeżeli:
1) kredyt został udzielony przed dniem 8 marca 2020 r. oraz
2) zmiana taka jest uzasadniona oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy dokonaną przez bank nie wcześniej niż w dniu 30 września 2019 r.”;
Ustawa wprowadziła możliwości renegocjacji warunków kredytu bankowego przez wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od ich wielkości (ostateczne rozwiązania będą oczywiście wynikiem negocjacji stron umowy kredytu,) co było też postulatem Izby.
Art. 73 pkt 65)- w art. 31zo:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Na wniosek płatnika składek zwalnia się z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek:
1) przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r.,
2) w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r.,
3) w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.
– zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:
„1a. Na wniosek płatnika składek, zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., w wysokości 50% łącznej kwoty należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek:
1) przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r.,
2) w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r.,
3) w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.
– zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych.
1b. Na wniosek płatnika składek, będącego spółdzielnią socjalną zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 kwietnia 2020 r.”,
c) w ust. 2 wyrazy „przed 1 lutego 2020 r.” zastępuje się wyrazami „przed dniem 1 kwietnia 2020 r.”,
d) dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. Liczbę ubezpieczonych, o których
Uzasadnienie projektu ustawy :
Rozszerzenie kręgu przedsiębiorców, którzy będą uprawnieni do skorzystania z 3-miesięcznych „wakacji składkowych” tj. zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych o płatników zgłaszających do ubezpieczenia do 49 osób z zastrzeżeniem, że płatnicy zatrudniający od 10 do 49 osób podlegających ubezpieczeniom społecznym zostaliby zwolnieni z opłacania składek w wysokości 50% łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc.
Powyższa regulacja może objąć ponad 25% Członków Izby
Adw. Paweł Sikorski – Ekspert IGWP
