W Miejskim Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji w Kole, w województwie wielkopolskim, uroczyście oddano do użytku nowo wybudowaną i częściowo zmodernizowaną, nowoczesną instalację oczyszczania ścieków i przetwarzania osadów.
„Przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków dla aglomeracji Koło” zalicza się do największych inwestycji w ochronę środowiska w tym mieście i do najważniejszych w Polsce. Wartość całego projektu zamyka się przed ostatecznym rozliczeniem w kwocie 56 721 726 zł, a dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej to 29 135 726 zł. Na realizację tego zadania pozyskano też ok. 15 mln zł z pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Burmistrz miasta Koła dr Krzysztof Witkowski: – Codziennie obserwowałem realizację tego przedsięwzięcia, uczestniczyłem w radach budowy i mogę powiedzieć, że są obecnie w naszym mieście tylko dwie takie inwestycje: zmodernizowana oczyszczalnia i ciepłownictwo geotermalne – mówił podczas uroczystości otwarcia nowej instalacji. – I w tym kontekście pragnę z całą mocą podkreślić, jak ważne dla naszej lokalnej społeczności zadanie wykonali ludzie na różnych szczeblach i w ramach różnych kompetencji, zaangażowani w realizację tego projektu. Zapewniam, że prezes Robert Gajda i ja nigdy nie wątpiliśmy w to, że się uda, i z pewnością także dlatego dotarliśmy dziś do szczęśliwego finału. Dodam, że na przykładzie tej właśnie inwestycji widać, jak ważne są środki unijne, które są i które w ramach działalności samorządu można wykorzystać celowo i efektywnie – podkreślał włodarz miasta Koło.
Kompleksowa modernizacja i przebudowa oczyszczalni
Przedsięwzięcie objęło swoim zakresem całą gospodarkę osadową oczyszczalni. W jego ramach wybudowano też m.in. zagęszczacze osadu: grawitacyjny i mechaniczny, zakupiono nowe prasy do odwadniania osadu. Ważnym elementem przedsięwzięcia są ponadto budowa i uruchomienie nowoczesnej stacji egzotermicznej stabilizacji osadu, w której zagęszczony osad ściekowy, dzięki zastosowanej Technologii FuelCal®, przekształcany jest w renomowany nawóz OrCal®, szeroko stosowany w rolnictwie. Dzięki tej technologii na terenie zakładu w Kole nie powstają już żadne odpady wymagające utylizacji.
Dr Krzysztof Witkowski: – Realizując ten projekt przez ostatnich 5 lat, przeszliśmy niełatwą i trudną drogę – mówił. – Z perspektywy czasu można powiedzieć, że paradoksalnie najłatwiejszym jej etapem było pozyskanie środków. W pierwszej kolejności trzeba zwrócić uwagę na dobry projekt, ponieważ błędy projektowe rzutują potem na całą inwestycję oraz na czas jej trwania, jeśli trzeba coś zmieniać. Sprawa druga, to późniejszy skuteczny nadzór nad całą inwestycją. U nas inwestycję prowadziła miejska spółka w osobie wypróbowanego managera, prezesa Roberta Gajdy.
Jak podkreślał włodarz miasta, nowa i zmodernizowana oczyszczalnia gwarantuje mieszkańcom miasta bezpieczeństwo w dostawie wody na długie lata. Stara oczyszczalnia zbliżała się już ku kresowi swojej sprawności.
Dr Krzysztof Witkowski: – Daje to spółce nowe możliwości podłączania kolejnych odbiorców oraz sprzedaży nawozu OrCal® produkowanego z osadu, co generuje dodatkowe przychody dla firmy, która przecież jest własnością wszystkich mieszkańców i jej zyski również powinny służyć miejscowej społeczności – wyjaśniał. – Prowadzimy politykę nastawioną na niezależność energetyczną oraz ekologię. To nasze priorytety. Drugą ważną inwestycją jest budowa w naszym mieście ciepłowni geotermalnej. Jeśli natomiast chodzi o nowe inwestycje, to ogromne znaczenie ma dalsza rozbudowa kanalizacji przez Miejski Zakład Wodociągów i Kanalizacji, a po uruchomieniu instalacji geotermalnej myślimy już o produkcji prądu.
Kluczowe rozwiązanie
Robert Gajda, prezes zarządu Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Kole:
– Powiem otwarcie, porównując parametry obecnej instalacji, z tą, którą dysponowaliśmy poprzednio, widzimy, że dzieli je przepaść – mówił. – Poprzednia oczyszczalnia powstała w latach 70. ubiegłego wieku i jak na tamte lata obiekt był solidnie przygotowany. Dowodem tego były badania jakości betonu przeprowadzone za mojej kadencji, co poskutkowało uzyskaniem bardzo dobrej ceny kontraktowej. Ale niestety zarówno sama technologia, jak i urządzenia w niej zastosowane były bardzo energochłonne i przestarzałe. Oczyszczalnia w Kole w obecnej odsłonie, jak zauważa prezes zarządu MZWiK w Kole, jest prawie dwa razy większa niż przed modernizacją, a zużycie energii spadło o ponad 20%. Technologia została tak przygotowana, że większość przepływów między zbiornikami jest grawitacyjna i nie wymaga wydatkowania na to energii.
Prezes Robert Gajda: – Pragnę dodać, że wyposażenie i urządzenia, dzięki naszym skutecznym i przemyślanym zapisom w programie funkcjonalno-użytkowym, mamy z najwyższej półki – zapewniał. – Okres gwarancji, jaki zapisaliśmy w umowie, spowodował, że wykonawcy nie opłacało się montowanie tanich urządzeń, tylko takich o najlepszej jakości i trwałości. I co najważniejsze, sama technologia przeróbki osadu FuelCal® jest swego rodzaju kluczem do sukcesu. Dzięki niej spółka stała się przedsiębiorstwem bardzo ekologicznym, bez uciążliwości dla środowiska, a instalacja przeróbki osadu wytwarza zbywalny i uznany rynkowo produkt z serii OrCal®, co nie jest bez znaczenia w bilansie spółki.
Trafiony wybór technologiczny
Prezes Robert Gajda: – Zależało nam na bezpiecznym, renomowanym i zbywalnym produkcie, który będzie się nadawał do szerokiego wykorzystania w rolnictwie i nie będzie już odpadem – wskazuje. W efekcie przez ponad pół roku wraz z dyrektorem technicznym, a także kierownikiem naszej oczyszczalni odwiedzaliśmy różne oczyszczalnie w całej Polsce. Przyglądaliśmy się różnym instalacjom i przyznam, że działa wiele podobnych, ale niestety żadna z nich nie znalazła uznania u rolników w takim stopniu jak instalacja firmy Evergreen Solutions.
I to była bardzo dobra wiadomość, szczególnie że zapisy w PFU nakazywały sądzić, że tylko dostawcy najlepszej technologii zostaną wybrani przez wykonawców. Natomiast zapis mówiący o tym, że dostawca technologii zapewni wsparcie odbioru wyprodukowanego produktu pozwalał sądzić, że tylko ktoś, kto produkuje powtarzalny, najlepszej jakości renomowany i zbywalny produkt o ugruntowanej pozycji rynkowej, przystąpi do projektu.
Prezes Robert Gajda: – Od chwili podpisania umowy z firmą Evergreen Solutions towar na bieżąco wyjeżdża do klientów. A ze względu na to, że jest to projekt unijny, my sami nie możemy na nim zarabiać i cała sprzedaż prowadzona jest przez firmę Evergreen Solutions, która zwraca nam koszty produkcji, dzięki czemu już jesteśmy na plusie. Jeśli chodzi o samą dystrybucję i zakup, można zgłaszać się bezpośrednio do dystrybutora, który na tę chwilę sprzedaje nasz produkt w workach „big bag” lub luzem. Warto dodać, iż obowiązek przeprowadzenia kompleksowej procedury certyfikacyjnej leżał po stronie dostawcy technologii, firmy Evergreen Solutions. Opinie, badania i finalna decyzja MRiRW dowodzi bezpieczeństwa i wysokiej jakości produktu OrCal®, co pozwala go skutecznie dystrybuować jako produkt rozpoznawalny i uznany rynkowo.
Prezes Robert Gajda: – Bardzo ważnym aspektem inwestycji jest to, że zmodernizowana oczyszczalnia w Kole na obecnym poziomie obciążeń nie wykorzystuje nawet 50% swej mocy. A dzięki zastosowaniu w technologii produkcji nawozu muldy zewnętrznej, umożliwiającej przyjmowanie surowca z zewnątrz, w przyszłości, po ustaniu trwałości projektu, czyli po 5 latach, będziemy mogli na tym zarabiać przyjmując odpady z innych oczyszczalni tłumaczy dalej. – Poza przyjmowaniem osadu z oczyszczali będziemy również mogli przyjmować osad z zakładów produkcji spożywczej, takich jak mleczarnie, ubojnie, zakłady przetwórcze – zapewniał prezes Zarządu MZWiK. – Spowoduje to dodatkowe zyski dla spółki, a co za tym idzie, stabilizację cen dla mieszkańców.
Krzysztof Bąkowski, dyrektor finansowy Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Kole: – Nowa oczyszczalnia została tak zaprojektowana, aby móc przyjąć ścieki z gmin ościennych i takie propozycje zostały przez nas tym gminom złożone, wraz z propozycją partycypowania w kosztach podłączenia ich do naszej sieci – zapewniał. – W niektórych miejscach nasza sieć kanalizacji sanitarnej kończy się równo z granicą administracyjną. Mieszkańcy gmin sąsiadujących sami nas dopytują, kiedy będą mogli się podłączyć.
Niezależność energetyczna
Prezes Robert Gajda: – Nie poprzestając w naszych wysiłkach, realizujemy już kolejne plany. Równolegle z rozbudową oczyszczalni podjąłem starania o dokonania zmian w studium i planach zagospodarowania przestrzennego, umożliwiających nam wybudowanie farmy fotowoltaicznej. W 2020 r. złożyliśmy wniosek do miasta, a w tym roku zyskaliśmy już taką możliwość. Udało nam się również pozyskać środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację tego przedsięwzięcia. Dodajmy, że to pożyczka z częściowym umorzeniem i z bardzo niskim oprocentowaniem. MZWiK w Kole przygotowuje się teraz do ogłoszenia przetargu, z nadzieją na realizację tej inwestycji do końca przyszłego roku.
Prezes Robert Gajda: – Obecnie dysponujemy jedną instalacją działającą na ujęciu wody o mocy 50 kW – wyjaśniał. – Natomiast w nowym projekcie zamierzamy dołożyć tam kolejne 200 kW, a w samej oczyszczalni zamontujemy instalację o mocy 500 kW. Nie zapewni nam to jeszcze niezależności energetycznej, ale jest to znaczący krok w tym kierunku. Czekamy też na odblokowanie środków z unijnego KPO, w ramach których zamierzamy pozyskać fundusze, pozwalające zamontować u nas instalację o mocy 1,5 MW.
Dyrektor Finansowy Krzysztof Bąkowski: – Wybudowanie farmy fotowoltaicznej o założonej przez nas mocy pozwoli w dużym stopniu uniezależnić się od cen energii elektrycznej, a przy dalszych inwestycjach w magazyny energii uniezależnić się całkowicie bilansując np.: redukując koszty przetwarzania osadu w nawóz. Ponadto mamy w planach projekty związane z bieżącą działalnością wod-kan, ujęte w wieloletnim planie rozwoju spółki. Jednym z większych takich projektów, już realizowanych, jest nowa nitka sieci kanalizacji sanitarnej wraz ze stacją przepompowni i filtrów pod rzeką Wartą, jako alternatywa w razie awarii, ale również w związku z rozwojem budownictwa po tamtej stronie rzeki, oraz renowacja i modernizacja następnych studni głębinowych ujęć wody pitnej. Czekamy również, chyba jak wszyscy, na środki z KPO i program FENIKS, zgodnie z którym będzie można uzyskać środki na projekty związane z retencją wody. W tym temacie, jak w każdym mieście, jest dużo do zrobienia. Konieczna jest też konserwacja i budowa nowych separatorów, zbiorników retencyjnych wody opadowej w celu zatrzymania jej na obszarze, a nie zrzucania do rzeki. Zależy nam również na konsekwentnej wymianie środków transportu, maszyn i urządzeń. Planów mamy dużo na przyszłe lata. Pytanie, czy sytuacja gospodarcza i polityczna pozwolą nam je zrealizować.
Dobry plan i zgrany zespół podstawą sukcesu
Prezes Robert Gajda: – Korzystając z okazji, chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim osobom i podmiotom zaangażowanym w naszą inwestycję, począwszy od wykonawców, do których zalicza się generalnych wykonawców: Wuprinż, EkoWodrol, Biuro Projektowe Budzisz oraz dostawców kluczowych i sprawdzonych technologii: Evergreen Solutions i Poster – mówił podczas uroczystego otwarcia oczyszczalni. Wspomnę też o inspektorach nadzorujących budowę, z inżynierem kontraktu Andrzejem Masternakiem na czele. Moje podziękowania kieruję także do Kancelarii Adwokackiej Michał Michajłow, czuwającej nad prawidłowym przebiegiem inwestycji. Nie mogę nie podziękować również dr. Mirosławowi Mąkowskiemu, pomysłodawcy technologii oczyszczalni ścieków, a także członkom jednostki realizującej projekt i oczywiście moim wspaniałym pracownikom, kierownikom i dyrektorom. Dziękuję Zgromadzeniu Wspólników i Radzie Nadzorczej reprezentowanej przez burmistrza Krzysztofa Witkowskiego, za wsparcie i nadzorowanie moich działań. Podziękowania skierowano również do prezesa Andrzeja Tuki z firmy Eko Efekt w Warszawie za jego kluczową rolę w obszarze pozyskania środków unijnych na sfinalizowanie całego projektu oraz przeprowadzenia procedur środowiskowych. Jak widać, tylko zgrany zespół jest w stanie podołać tak skomplikowanemu zadaniu – podkreślał prezes MZWiK w Kole.
Prezes Robert Gajda: – Jeszcze raz składam podziękowania dla pana dr. Mirosława Mąkowskiego z firmy Comeko za zaangażowanie w nadzór merytoryczny i rekomendacje naukowo-techniczne nad projektem przy doborze najlepszych rozwiązań i technologii, a także dla prezesa firmy Ekowodrol Rafała Wojciechowskiego, który odpowiadał za część związaną z odwodnieniem osadu – mówił podczas uroczystego otwarcia zmodernizowanej oczyszczalni burmistrz miasta Koła. – Szczególne podziękowania składam firmie Evergreen Solutions za dostarczenie instalacji FuelCal® do produkcji nawozu, uzyskanie decyzji MRiRW oraz skuteczną dystrybucję powstającego renomowanego produktu OrCal®, który jest zwieńczeniem całej inwestycji.
Dodajmy, że w uroczystości otwarcia zmodernizowanej oczyszczalni, oprócz lokalnych parlamentarzystów i radnych, uczestniczyła też członkini Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności europosłanka Róża Thun, a także wybitny polski reżyser, producent filmowy, scenarzysta, oraz miłośnik ekologii pisarz – Krzysztof Zanussi.
Technologia FuelCal® – od osadu do nawozu
Tomasz Chabelski wiceprezes zarządu Evergreen Solutions z Pyrzyc: – W gospodarce osadowej istnieje niewiele metod, których celem jest rozwiązanie problemu odpadów organicznych przy jednoczesnym odzyskaniu wszystkich wartościowych składników nawozowych osadu, w tym materii organicznej czy mikro- i makroelementów oraz wykorzystaniu ich jako cennego surowca. Przy galopujących cenach energii i rosnących kosztach utylizacji kluczowe stają się technologie niskobudżetowe, rozwiązujące problem osadów ściekowych bezpiecznie i kompleksowo. I takiego też rozwiązania poszukiwano w Kole. Technologia dostarczona przez naszą firmę Evergreen Solutions pozwala na bezpieczne przetworzenie odpadu na renomowany i zbywalny produkt z grupy OrCal®. Jej wyjątkowość polega na wykorzystaniu chemicznej reakcji egzotermicznej i wtórnym wykorzystaniu ciepła, bez udziału zewnętrznych źródeł energii. To znacząco zmniejsza koszty eksploatacji i pozwala bezpiecznie przywrócić najbardziej wartościowe składniki odżywcze, takie jak: azot, fosfor, potas, a także materię organiczną do obiegu w postaci renomowanego produktu OrCal®. Takie rozwiązanie właśnie dostarczyliśmy do MZWiK w Kole co przynosi korzyści dla środowiska, ale także wspomaga budżet przedsiębiorstwa. Na dowód uznania za rozwiązania jakie dostarczyliśmy m.in. w Kole jest nominacja spółki Evergreen Solutions w konkursie „Twój biznes pod banderą sukcesu” organizowanym przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego. Gorąco zachęcamy do oddania głosu na naszą firmę Evergreen Solutions dostawcy Technologii FuelCal®. Głosować można na stronie: https://konkursgospodarczy.pl/finalisci/evergreen-solutions/
Opinia eksperta
Prof. Małgorzata Kacprzak – zajmuje się przetwarzaniem osadów od wielu lat. Z uwagą przyglądam się nowym rozwiązaniom w sposobach zagospodarowania osadów ściekowych szczególnie w kontekście Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Wciąż najkorzystniejszy jest odzysk materiałowy ale taki, który w bezpieczny sposób przywraca cenne pierwiastki środowisku. Takim cennym przykładem jest inwestycja w Kole, gdzie z osadów ściekowych powstają produkty mogące łatwo konkurować na rynku nawozowym.
Model biznesowy – skuteczna dystrybucja nawozu
Janusz Zakrzewski prezes zarządu Evergreen Solutions z Pyrzyc: – Założenia projektu w Kole miały na celu dekodyfikację odpadu na renomowany i zbywalny produkt. Odpowiedzią naszej firmy – Evergreen Solutions z Pyrzyc – na kwestie dotyczące zbytu nawozów z serii OrCal®, wytworzonych również przez oczyszczalnię w Kole, jest Giełda Nawozowa, wsparta call center i ogólnopolską strukturą dystrybucji. To autorska, ogólnopolska koncepcja realizowana i wdrożona przez Evergreen Solutions – wyjaśniał. – Giełda to narządzie konsolidujące rynek producentów OrCal® z rynkiem odbiorców, klientów. Giełda wspiera producentów w dystrybucji i pomaga klientom, rolnikom nabyć produkty OrCal® w najkorzystniejszej cenie. Natomiast rozbudowana sieć dystrybucyjna pozwala docierać do najbardziej odległych klientów w całej Polsce. Dodajmy też, że produkty OrCal® i OrCal® pHregulator®, produkowane w zakładach stosujących technologię FuelCal®, mają wszelkie wymagane polskim i unijnym prawem niezbędne badania, opinie i decyzje. Poza tym produkty OrCal® mają dziesiątki opinii i dodatkowych badań uzyskanych w ramach współpracy z uznanymi uczelniami i instytucjami, wskazującymi na ich dodatkowe wyjątkowe cechy i szerokie zastosowania. To pozwala klientom kupującym OrCal® mieć poczucie dobrze podjętej decyzji, a producentom zapewnić zbyt.
Prezes zarządu MZWiK w Kole Robert Gajda: – Inwestycja w Kole jest dowodem na to, że w trudnych czasach, gdy przyszło mierzyć się z nowymi, często nieznanymi wyzwaniami, można takie inwestycje realizować doprowadzając je do szczęśliwego końca. Przeciwności związane z covidem, wojna w Ukrainie i jej poważny wpływ na gospodarkę, wstrzymanie dotacji unijnych wprawdzie utrudniły realizację inwestycji, ale nie przeszkodziły doprowadzić jej z sukcesem do końca. Upór, determinacja, konsekwencja i szczegółowo określony cel stawiany sobie przez zarząd spółki jest sposobem na skuteczne pokonywanie trudności. Na dowód uznania za rozwiązania jakie wybraliśmy w MZWiK w Kole jest nominacja jednego z naszych dostawców czyli spółki Evergreen Solutions w konkursie „Twój biznes pod banderą sukcesu” organizowanym przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego. Zachęcamy do oddania głosu który będzie potwierdzeniem również naszych wysiłków w walce o ekologię: https://konkursgospodarczy.pl/finalisci/evergreen-solutions/ . Dziś MZWiK w Kole z dumą prezentuje efekt swoich działań innym oczyszczalniom. – Wszystkich chętnych do odwiedzenia i zapoznania się z zastosowanymi tu technologiami serdecznie zapraszamy do odwiedzin naszego zakładu – podsumowuje na koniec prezes zarządu MZWiK w Kole Robert Gajda.