Dane, na podstawie których zostały wykonane obliczenia pochodzą z ankiet zebranych przez Izbę Gospodarczą „Wodociągi Polskie” za rok 2014, w których uczestniczyło 151 przedsiębiorstw. Wśród przedsiębiorstw biorących udział w badaniu zdecydowaną większość stanowiły spółki z o.o. Stanowiły one 81,5% badanych przedsiębiorstw. Pozostałe 18,5% to spółki akcyjne i zakłady budżetowe.
Istotna jest również informacja, że zdecydowana większość to przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne (69%). Pozostałe 31% stanowiły przedsiębiorstwa wielobranżowe.
Przyjęte kategorie kosztów nie wyczerpują pełnej listy zawartych w rozporządzeniu kosztów, które mają być pokryte poprzez niezbędne przychody. Część z nich została zagregowana w celu zwiększenia przejrzystości danych na wykresie, nie została ujęta także marża zysku. W analizie wyodrębnione zostały następujące grupy kosztów: amortyzacja, materiały, energia, wynagrodzenia wraz z pochodnymi, usługi remontowe i konserwacyjne, usługi transportowe i wynajem sprzętu, pozostałe usługi obce, podatki i opłaty oraz pozostałe koszty. Informacje o strukturze kosztów przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych ogółem w 2014 roku zostały przedstawione na wykresie poniżej.
Wykres 1 Struktura kosztów w przedsiębiorstwach wodociągowo-kanalizacyjnych w 2014 roku
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych pochodzących z ankiet IGWP
Jak widać na powyższym wykresie największą część kosztów w 2014 roku stanowiły wynagrodzenia z pochodnymi i stanowiły 28,6% wszystkich kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Kolejna pod względem udziału w ogóle kosztów była amortyzacja i wyniosła ona 23,2%.
Podatki i opłaty były kolejnym pod względem udziału w kosztach ogółem i stanowiły 14,5%. Odnotować należy, iż głównym składnikiem wartości podatków i opłat jest podatek od nieruchomości, który przeciętnie stanowi ok. 80% wartości podatków płaconych przez przedsiębiorstwo posiadające nieruchomości. W ostatnich latach przedsiębiorstwa wod-kan przyjęły do eksploatacji dużej wartości majątek, który bezpośrednio wpływa na wysokość amortyzacji i podatku od nieruchomości, które to zajmują znaczne pozycje w kosztach przedsiębiorstw wodociągowych.
Koszty związane z materiałami w badanym roku osiągnęły wielkość na poziomie 9%, wydatki na energię 7,5%. Usługi obce stanowiły w badanym okresie średnio 14,3% kosztów. W analizie wyodrębniono następujące koszty w ramach tej grupy kosztów: usługi remontowe i konserwacyjne, usługi transportowe i wynajem sprzętu oraz pozostałe usługi obce. Usługi remontowe i konserwacyjne stanowiły w 2014 roku 3,6% ogółu kosztów, usługi transportowe i wynajem sprzętu 0,5%, natomiast pozostałe usługi obce 10,2%.
Ostatnim rodzajem koszów jaki został wyróżniony w ankiecie Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” to koszty ewidencjonowane w przedsiębiorstwach wodociągowo-kanalizacyjnych jako pozostałe koszty działalności i w badanym okresie stanowiły one średnio niecałe 2,9%.
Marta Wojnowska – Specjalista ds. analiz ekonomicznych