Działania Wód Polskich powodują pogarszającą się kondycję przedsiębiorstw wodociągowo -kanalizacyjnych. Firmy działające w sektorze wod.-kan. odnotowują znaczne straty. Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” dokonała wnikliwej analizy sektora pod kątem strat w działalności wod.-kan. w 1 kwartale 2022 roku. W celu wiarygodności danych i ich rzetelnej analizy, ankieta została przeprowadzona w sytuacji zakończonych procesów zatwierdzania taryf. Warto bowiem zaznaczyć, że w 90% przedsiębiorstw zakończył się już proces taryfikacji.
Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” przeprowadziła, anonimową ankietę wśród swoich członków, która zawierała pytania dotyczące zdiagnozowania sytuacji w przedsiębiorstwach i ocenienie strat ponoszonych względem aktualnej sytuacji ekonomicznej spowodowanej podwyżkami cen energii elektrycznej oraz rosnącą inflacją. Ankietę wypełniło 204 członków w przeważającej części są to średnie przedsiębiorstwa (obsługujące od 20 tyś. – 100 tyś. mieszkańców korzystających z sieci wodociągowo-kanalizacyjnej) i przedsiębiorstwa duże (obsługujące powyżej 100 tyś. mieszkańców korzystających z sieci wodociągowo-kanalizacyjnej), a 28,4% ankietowanych reprezentowało małe przedsiębiorstwa (obsługujące poniżej 20 tyś. mieszkańców korzystających z sieci wodociągowo-kanalizacyjnej). Warto zaznaczyć, że poza dużymi przedsiębiorstwami w ankiecie wzięły udział głównie przedsiębiorstwa średniej wielkości, będące w przewadze na rynku wody.
Na 204 przedsiębiorstwa, które wypełniły ankietę, stratę na działalności wod.-kan. w 1 kwartale 2022 roku poniosło 70% przedsiębiorstw.
Zdecydowana większość przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych zanotowała drastyczne podwyżki cen energii elektrycznej i gazu. Wzrost kosztów energii kształtuje się od kilkunastu do 378%. Średni wzrost to ponad 70%. Wpływ podwyżek energii elektrycznej i gazu na wzrost kosztów funkcjonowania przedsiębiorstw kształtuje się na poziomie od 2 do 11%. Spośród przedsiębiorstw, które nie odnotowały zwiększenia kosztów dominuje informacja, iż posiadają długoterminową umowę na dostawy energii (zwykle 2-, 3-letnią) lub są w trakcie postępowań na wyłonienie dostawcy energii i w najbliższym czasie spodziewają się znacznych podwyżek, zwłaszcza cen energii elektrycznej.
Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” zapytała też swoich członków, o proces postępowania w sprawie zatwierdzania taryf, a także o ich czas ich obowiązywania. Wnioski nie są optymistyczne.
Długość postępowania w sprawie zatwierdzenia taryf.
Spośród 204 ankietowanych przedsiębiorstw 179 otrzymało decyzję zatwierdzającą taryfy. Postępowanie w sprawie zatwierdzenia taryfy (od dnia otrzymania wniosku przez regulatora, zgodnie z art. 24c ustawy zaopatrzeniowej do wejścia w życie taryfy zgodnie z art. 24f. ustawy) trwało w ankietowanych przedsiębiorstwach średnio 169 dni, przy czym najkrótszy okres procedowania wyniósł 24 dni, a najdłuższy 500 dni. Pozostałe przedsiębiorstwa wskazują, iż postępowanie jest w toku, ale nie zakończyło się jeszcze wydaniem decyzji lub wydano decyzję odmowną – w takiej sytuacji przedsiębiorstwo pozostaje najczęściej w sporze z RZGW, tj. prowadzi postępowanie odwoławcze. Najdłużej trwające postępowanie, które nie zakończyło się jeszcze wydaniem prawomocnej decyzji, trwa obecnie od 18.01.2021 r., tj. 17 miesięcy. Trzy przedsiębiorstwa wprowadziły taryfę na mocy art. 24f ust. 2, tj. z mocy ustawy (po przekroczeniu przez organ terminu 45 dni na wydanie decyzji).
Z przedstawionych danych wynika, że sytuacja przedsiębiorstw wodociągowo–kanalizacyjnych jest na tyle zła, że jeśli nawet nie występowały one z wnioskiem o skrócenie taryf to zamierzają to zrobić. Ponad 80% przedsiębiorstw świadczących podstawowe, bytowe, usługi dla mieszkańców jakim jest dostarczanie wody, jest zmuszone aktualną sytuacją ekonomiczną do zmiany taryfy i skrócenia wniosku ich obowiązywania.
Ankieta przeprowadzona przez Izbę Gospodarczą „Wodociągi Polskie” zawierała kilkanaście pytań niezbędnych do oceny sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Były to między innymi następujące pytania:
- „Czy Państwa przedsiębiorstwo osiągnęło zysk czy stratę za I kwartał 2022 roku? Proszę podać wysokość straty w ujęciu procentowym w odniesieniu do przychodów z działalności wod.-kan. za I kwartał 2022 roku (np. 10%);
- Proszę o wskazanie o jaki procent wzrosły koszty działalności wod.-kan. (objętych taryfą) w Państwa przedsiębiorstwie z tytułu podwyżki cen energii (łącznie: prąd, gaz, paliwo)?
- Proszę o wskazanie ile dni (liczba dni) trwało w Państwa przedsiębiorstwie postępowania w sprawie zatwierdzenia taryfy (od dnia otrzymania wniosku przez regulatora, zgodnie z art. 24c. ustawy zaopatrzeniowej do wejścia w życie taryfy zgodnie z art. 24f. ustawy)?
- Czy Państwa przedsiębiorstwo złożyło wniosek o skrócenie obowiązywania taryfy w 2022 roku?
- Czy na dzień wypełniania ankiety planujecie Państwo złożenie wniosku o skrócenie taryfy?
- Proszę o wskazanie swoich uwag spostrzeżeń w zakresie procesu zatwierdzania taryf w celu sfomułowania przez IGWP wniosków zbiorczych, kierowanych do PGW WP i MI.
Na potrzeby niniejszego artykułu publikujemy odpowiedzi na pytania poruszające najistotniejsze kwestie z zakresu strat działalności w sektorze wodociągowo-kanalizacyjnym w 1 kwartale 2022 roku.