Dnia 23 października Rada Europejska formalnie przyjęła stanowisko dotyczące nowej dyrektywy w sprawie wody przeznaczonej do spozycia
Bezpieczna i czysta woda pitna to podstawa. Cieszę się, że mogliśmy zaproponować aktualizację norm jakości wody, wprowadzić oparte na ryzyku podejście do monitorowania wody, poprawić informacje o jakości wody dostarczane konsumentom oraz poprawić dostęp do wody dla obywateli UE – powiedziała Svenja Schulze, federalny minister środowiska, ochrony przyrody i bezpieczeństwa jądrowego Niemiec, które prowadzą obecnie prezydencję Rady.
Zmiana dyrektywy przyświecała trzem celom:
– dostosowanie przepisów do nowych wyzwań poprzez aktualizację listy parametrów jakościowych,
– wdrożenie podejścia WHO do planów bezpieczeństwa wody,
– zwiększenie przejrzystości usług wodnych.
W stanowisku Rady podkreślono również rosnące zaniepokojenie wpływem substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, farmaceutyków i mikroplastiku na zdrowie ludzi poprzez wprowadzenie mechanizmu listy obserwacyjnej.
Przegląd jest bezpośrednim wynikiem pierwszej w historii udanej europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water”. Komisja przyjęła swój wniosek w sprawie przekształcenia dyrektywy w sprawie wody pitnej w dniu 1 lutego 2018 r. Rada przyjęła stanowisko w sprawie wniosku w dniu 5 marca 2019 r. 18 grudnia 2019 r. doszło do wstępnego porozumienia między Radą a Parlamentem Europejskim, co zostało potwierdzone przez ambasadorów państw członkowskich UE 5 lutego 2020 r.
Stanowisko Rady zostanie teraz przekazane Parlamentowi Europejskiemu w celu ogłoszenia na posiedzeniu plenarnym PE. Kolejnym krokiem będzie głosowanie w Komisji ds. Środowiska PE, a następnie jako ostatni krok, głosowanie na posiedzeniu plenarnym PE. Parlament Europejski powinien zatwierdzić stanowisko Rady bez poprawek.
Dyrektywa wejdzie w życie 20 dni po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Europejski sektor usług wodociągowych jest zadowolony z ostatecznego tekstu dyrektywy.
Będzie ona przyczyniać się do ochrony zdrowia ludzkiego poprzez aktualizację parametrów jakościowych zgodnie z zaleceniami WHO oraz opracowania unijnych wymagań higienicznych dla materiałów mających kontakt z wodą pitną. Umożliwi władzom i operatorom lepsze radzenie sobie z zagrożeniami dla zasobów wodnych dzięki wprowadzeniu obowiązkowego podejścia opartego na ryzyku. Dyrektywa usprawni informowanie obywateli o jakości wody pitnej i innych aspektach zaopatrzenia w wodę w celu zwiększenia zaufania konsumentów do wody wodociągowej i popularyzowania wody pitnej w miejscach publicznych.
Ostateczny tekst dyrektywy jest bardziej złożony w porównaniu z obecnymi przepisami, ponieważ różne terminy są związane z różnymi nowymi obowiązkami.
W nowej dyrektywie brakuje jednolitych definicji, które są podstawą niektórych obowiązków: może to zapewnić państwom członkowskim większą elastyczność w procesie wdrażania.
Szkoda jednak, że nie będzie automatycznego przeglądu zezwoleń na podstawie przepisów dotyczących chemikaliów (pestycydy, farmaceutyki) ani automatycznych ograniczeń na mocy REACH, jeśli wykryta zostanie substancja o wartości parametrycznej wyższej niż wartość orientacyjna. Ułatwiłoby to podejście do kontroli u źródła w odniesieniu do zanieczyszczeń zgodnie z Traktatami UE i art. 7 ust. 3 ramowej dyrektywy wodnej.
Nowa dyrektywa ustanowiła progi dla złożonej grupy substancji PFAS. Biorąc pod uwagę ich mobilność i trwałość, ich ilość w zasobach wodnych rośnie. Mając to na uwadze, EurEau wzywa decydentów do szybkiego wdrożenia ograniczeń w ramach REACH, zgodnie z zapowiedzią w Strategii zrównoważonego rozwoju w zakresie chemikaliów. EurEau zaleca odpowiednie i rozsądne wdrożenie norm jakości przez państwa członkowskie, biorąc pod uwagę techniczne rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem w przypadku substancji PFAS.
Nowa dyrektywa ma szansę znacznie przyczynić się do ochrony konsumentów i środowiska w nadchodzących latach, jeśli zostanie właściwie wdrożona i będzie wspierana przez państwa członkowskie.
Opracowała Klara Ramm na podstawie danych Rady i federacji EurEau
