Newsletter “Woda w UE” – listopad, grudzień 2024

Newsletter “Woda w UE” – listopad, grudzień 2024

Strategia odporności związana z wodą

Komisja Europejska ogłosiła, że zamierza przedstawić inicjatywę nieustawodawczą w sprawie odporności związanej z wodą (Water Resilience), aby zapewnić dostęp do wody obywatelom, przyrodzie i gospodarce, a jednocześnie przeciwdziałać katastrofalnym powodziom i niedoborom wody. Oczekuje się, że zaproszenie do zgłaszania uwag zostanie wystosowane w styczniu, ale Komisja prawdopodobnie nie podejmie dalszych działań w ramach konsultacji publicznych. Europa potrzebuje strategii 360° na szczeblu europejskim, aby zapewnić ochronę usług wodnych we wszystkich obszarach. Wizja EurEau została przedstawiona w sprawozdaniu. Ze strony Parlamentu Komisja ENVI przygotowuje sprawozdanie z własnej inicjatywy. Sprawozdawcą jest Javi López (S&D-ES), a kosprawozdawcą jest Grégory Allione (Renew, FR). Pod koniec stycznia w Parlamencie odbędzie się wysłuchanie na temat inicjatywy KE.

Dyrektywa dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych

Dyrektywa dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (wersja przekształcona) została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wchodzi w życie 1 stycznia 2025 r. EurEau ustanawia grupy zadaniowe, które zajmą się aktami delegowanymi i wykonawczymi. Weźmie udział w posiedzeniu grupy ekspertów ds. oczyszczania ścieków komunalnych. Poproszono nas o podzielenie się opiniami na temat wdrażania rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

Norsk Vann, Svenskt Vatten i DANVA pracują nad sprawozdaniem, które ma zająć się teoretycznym wyjaśnieniem i definicją pojęcia “pełnego kosztu”. Jeśli posiadają Państwo jakąś wiedzę/materiały na ten temat – lub słyszą o nadchodzących projektach, prosimy o podzielenie się nimi.

Środowiskowe normy jakości (EQS)

W następstwie wspólnego listu przedstawicieli sektora do posłów do PE i po miesiącach opóźnień, 4 grudnia Komisja ENVI Parlamentu Europejskiego w końcu dała zielone światło na rozpoczęcie negocjacji trójstronnych w sprawie aktualizacji prawa dotyczącego zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych. Rozmowy mają rozpocząć się pod koniec stycznia, ponad dwa lata po opublikowaniu przez Komisję jej wstępnego wniosku. Wzywamy decydentów do osiągnięcia w odpowiednim czasie kompromisu w celu zniesienia wszelkiej niepewności prawnej przed kolejnym cyklem planowania gospodarowania wodami w dorzeczu.

Zrównoważone systemy żywnościowe

Chociaż Komisja wstrzymała prace nad aktem prawnym w sprawie zrównoważonych systemów żywnościowych, opracowała pierwszą wersję tablicy wskaźników i towarzyszącego jej sprawozdania technicznego w celu oceny takich systemów. EurEau pozytywnie przyjmuje tę publikację, która uwzględnia potencjalny wpływ produkcji żywności na środowisko. Jego wpływ pozostanie jednak ograniczony, ponieważ nie jest powiązany z żadnymi wymogami prawnymi. Tutaj można przeczytać raport.

PFAS i TFA

Na listopadowych posiedzeniach ECHA kontynuowano prace nad uniwersalnym ograniczeniem stosowania PFAS. Podczas gdy osiągnięto porozumienie w sprawie tekstyliów, materiałów i opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością, rozpoczęto prace nad produktami budowlanymi. EurEau jest zaniepokojona zapowiedzią ECHA, że rozważy “alternatywne opcje ograniczeń” poprzez ustanowienie warunków umożliwiających dalszą produkcję, wprowadzanie do obrotu lub stosowanie PFAS do niektórych zastosowań.

Komisja zaproponowała właściwemu komitetowi państw członkowskich wprowadzenie zakazu stosowania dwóch pestycydów, flufenacetu i flutolanili, które podczas rozkładu uwalniają tłuszcze trans do środowiska. Ostateczna decyzja ma zapaść w marcu 2025 roku. EurEau w pełni popiera ten ruch, ponieważ kwas trifluorooctowy (TFA) jest trwały i mobilny oraz kumuluje się w środowisku wodnym.

Bisfenol A

Wniosek Komisji dotyczący zakazu stosowania bisfenolu A (BPA) i innych szkodliwych bisfenoli w materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością został zatwierdzony przez państwa członkowskie i zostanie wkrótce opublikowany. Zakaz powinien doprowadzić do zmniejszenia zanieczyszczenia zasobów wody pitnej bisfenolem.

RoHS

Opierając się na ograniczonym w czasie wyłączeniu na mocy dyrektywy w sprawie ograniczenia stosowania substancji niebezpiecznych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (RoHS), wielu operatorów wodnych używa lamp UV zawierających rtęć do celów dezynfekcji. W przypadku braku możliwości ich zastąpienia zostanie złożony wniosek o kolejne pięcioletnie zwolnienie.

Sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła w listopadzie rozporządzenie zbiorcze, które ma jednocześnie zmienić przepisy dotyczące ujawniania informacji na temat zrównoważonego rozwoju: rozporządzenie w sprawie taksonomii, dyrektywę w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) i dyrektywę w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD), aby zmniejszyć obciążenie obowiązkami w zakresie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. 

Bezpieczeństwo i odporność

Specjalny doradca UE przy przewodniczącym Komisji Europejskiej i były prezydent Finlandii Sauli Niinistö opublikował raport “Bezpieczniej razem – wzmacnianie gotowości i gotowości cywilnej i wojskowej Europy“. Określono w nim wyzwania stojące przed infrastrukturą krytyczną, taką jak usługi wodne, w zakresie zapewnienia funkcjonowania naszych społeczeństw w chwilach kryzysu. EurEau została poproszona o wniesienie wkładu w powstanie tekstu.

ENISA Threat Landscape 2024

Unijna agencja ds. bezpieczeństwa cybernetycznego ENISA opublikowała nową analizę siedmiu zagrożeń cybernetycznych, analizując publicznie zgłaszane incydenty i zdarzenia cybernetyczne. Uzupełnieniem sprawozdania jest szczegółowa analiza obecnego „krajobrazu podatności na zagrożenia” oraz “podmiotów stwarzających zagrożenia”.

Raport można przeczytać tutaj.

Przygotowała Klara Ramm na podstawie danych EurEau i portali europejskich

k.ramm@igwp.org.pl

Solidarni z Ukrainą CZYTAJ WIĘCEJ