Newsletter EurEau
WRZESIEŃ 2020 r.
Zarządzanie usługami wodnymi w Europie – raport EurEau
Usługi wodne jako usługi podstawowe wspierają zrównoważony rozwój społeczeństw i mają fundamentalne znaczenie dla realizacji środowiskowych i społecznych ambicji.
Organizacja usług wodociągowych różni się w poszczególnych krajach ze względu na historię, dziedzictwo kulturowe, tradycje i prawo lokalne, które skutkują określonymi ramami regulacyjnymi.
Aby przybliżyć i uprościć zrozumienie zarządzania usługami wod-kan w Europie, raport stanowi przegląd aktualnej sytuacji w 29 krajach członkowskich EurEau i ilustruje różnorodność modeli zarządzania, struktur organizacyjnych, zadań i obowiązków podmiotów zaangażowanych na różnych szczeblach zarządzania (unijnym, krajowym, regionalnym lub lokalnym). Raport można znaleźć tutaj.
Notatka informacyjna EurEau na temat konsekwencji orzeczenia Weser
Orzeczenie to jest bardzo istotne dla branży wod-kan, dotyczy kwestii pogorszenia stanu wód w ramowej dyrektywie wodnej (szczegóły i wyrok można znaleźć tutaj). Notatka jest zbiorem doświadczeń europejskich podmiotów w zakresie art. 4 ust. 1 ramowej dyrektywy wodnej. Artykuł jest bardzo istotnym przepisem w każdej procedurze udzielania pozwolenia na pobór wód podziemnych lub powierzchniowych lub odprowadzanie ścieków.
Water Matters – podkasty EurEau
Z przyjemnością prezentujemy podcasty EurEau „Water Matters”, w którym mówimy o podstawach związanych z wodą: skąd pochodzi, dokąd dociera i co się z nią dzieje w międzyczasie.
W pierwszych dostępnych odcinkach występują Sekretarz Generalny EurEau Oliver Loebel, który mówi o podstawach gospodarki wodnej, dr Claudia Castell-Exner (DVGW, Niemcy) o wodzie pitnej, Michael Bentvelsen (Unie van Waterschappen, Holandia) mówi o mikrozanieczyszczeniach, Bertrand Vallet, z sekretariatu o ściekach, a Sarah Gillman z Water UK omawia kwestie osadów.
W nadchodzących tygodniach porozmawiamy także o wodzie i UE z Veronicą Manfredi z Komisji Europejskiej. Podkasty znajdują się tutaj.
PE domaga się działań w sprawie farmaceutyków w środowisku
We wrześniu na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego uznano pilną potrzebę podjęcia działań w celu ochrony środowiska przed pozostałościami leków. Reakcję EurEau można znaleźć tutaj.
Wiadomości z UE
Dyrektywa w sprawie wody pitnej (DWD)
Tekst DWD jest nadal weryfikowany. Państwa członkowskie zostały poproszone o przesłanie uwag dotyczących zarówno angielskiej, jak i krajowej wersji językowej. Członkowie EU1 otrzymali dokument w celu skontaktowania się ze swoimi ministerstwami i podzielenia się swoimi uwagami do tekstu. Po uzyskaniu zatwierdzenia COREPER-u, prawdopodobnie 14 października, dyrektywa uzyska ostateczne zatwierdzenie przez Radę 23 października. Ostateczne głosowanie w Parlamencie Europejskim nastąpi w listopadzie lub grudniu, czyli wejście w życie przewidziane jest na koniec grudnia lub początek 2021 roku.
Dyrektywa ściekowa (UWWTD)
EurEau zareagowała na publikację wstępnej oceny skutków. DG ENV przeprowadzi w październiku specjalistyczne konsultacje z zainteresowanymi stronami. Tematem konsultacji są opcje związane z kierunkami, w których mają podążać prace nad dyrektywą.
Komitety EurEau (EU2 i EU3) komentują tabele opcji politycznych, które będą przedmiotem dyskusji podczas spotkania EurEau z DG ENV 15 października.
Jednocześnie Komisja prowadzi badanie dotyczące nowych zanieczyszczeń i możliwych dostępnych metod oczyszczania. EurEau przedłożyło listę ekspertów, którzy zostaną wybrani przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) do pracy nad tym studium.
We wrześniu Komisja opublikowała dziesiąte sprawozdanie z realizacji UWWTD. Podkreśliła brak wdrożenia w niektórych krajach i niedostateczne fundusze na inwestycje.
Dyrektywa w sprawie osadów ściekowych
EurEau wyraziła opinię na temat dyrektywy w związku z jej ewaluacją. Przedstawiciele federacji spotkali się z DG ENV Komisji, aby przedstawić niedawno przyjętą notę informacyjną na temat gospodarowania osadami. W tej chwili równolegle prowadzone są dwa badania skupiające się na jakości osadów, jedno przez DG ENV, a drugie przez EEA (Europejska Agencja Środowiska).
Przepisy dotyczące wody: kontrola sprawności
Kontrola sprawności to kompleksowa ocena polityki ramowej dyrektywy wodnej (WFD), dyrektywy w sprawie norm jakości środowiska (EQSD), dyrektywy w sprawie wód podziemnych (GWD) i dyrektywy powodziowej (FD). Ocena prowadzona jest według określonego szablonu, obejmuje aspekty takie, jak: skuteczność, wydajność, spójność, przydatność i wartość dodana dla UE. Komisja ENVI Parlamentu Europejskiego przygotowuje projekt rezolucji w sprawie kontroli sprawności prawodawstwa wodnego. Poprawki zostały opublikowane latem, aktualnie Sekretariat ENVI pracuje nad poprawkami kompromisowymi. EurEau uważnie śledzi ten proces.
Dyrektywa INSPIRE: rozpoczęty proces przeglądu
INSPIRE to Dyrektywa 2007/2/WE ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej. Proces przeglądu rozpoczął się wraz z publikacją mapy drogowej. Operatorzy gospodarki wodnej dążą do tego, aby informacje wrażliwe dotyczące infrastruktury krytycznej były wyłączone z zakresu dyrektywy. EurEau weźmie udział w konsultacji mapy drogowej.
Dyrektywa NIS
NIS to dyrektywa w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii. KE opublikowała mapę drogową oceny uregulowań i bezpieczeństwa systemów informatycznych. Specjalna grupa tematyczna EU3 zebrała się 21 września, aby opracować odpowiedź EurEau na konsultacje społeczne w zakresie bezpieczeństwa sieci i informacji.
Program infrastruktury krytycznej
Komisja uruchomiła mapę drogową dotyczącą europejskiego programu ochrony infrastruktury krytycznej (EPCIP), która może doprowadzić do przeglądu dyrektywy w sprawie europejskiej infrastruktury krytycznej. EurEau odpowiedziała na wezwanie Komisji do wyrażenia opinii.
Dyrektywa w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów
Komisja opublikowała mapę drogową dotyczącą przeglądu SUPD. Członkowie EU1 pracują nad opinią, co powinno zostać ulepszone w dyrektywie, ponieważ dotychczas nie przyniosła ona oczekiwanych rezultatów.
Dyrektywa dotycząca jednorazowego użytku produktów z tworzyw sztucznych
Komisja nie dotrzymała lipcowego terminu przyjęcia aktu wykonawczego w sprawie znakowania produktów oraz dokumentów zawierających wytyczne dotyczące definicji produktów i kosztów sprzątania śmieci. Państwa członkowskie wymieniły opinie na wrześniowym posiedzeniu ekspertów. Grupa interesariuszy, do której należy EurEau, spotkała się 7 września, aby rozważyć propozycje oznakowania produktów (nie nadających się do spłukiwania w toalecie). W grudniu 2020 r. EurEau i Klub EPR zorganizują posiedzenie internetowe Intergrupy PE „Zmiany klimatu, różnorodność biologiczna i zrównoważony rozwój”, poświęcone zastosowaniu rozszerzonej odpowiedzialności producenta w sprawie mikroplastiku w obiegu wody.
Farmaceutyki w środowisku: projekt rezolucji na posiedzeniu plenarnym PE
Podczas wrześniowego posiedzenia plenarnego Parlament Europejski przyjął Projekt rezolucji w sprawie strategii farmaceutycznej w ochronie środowiska. Komisja ENVI głosowała w tej sprawie kilka miesięcy temu. Posłowie podkreślają problem pozostałości produktów farmaceutycznych trafiających do środowiska. Więcej informacji można przeczytać tutaj.
Rozporządzenie w sprawie Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (E-PRTR) – Początkowa ocena wpływu
Komisja opublikowała wstępną ocenę skutków dotyczącą zmiany rozporządzenia w sprawie Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (E-PRTR) ustanowionego rozporządzeniem (WE) nr 166/2006. Termin przesyłania opinii upływa 26 października. W najbliższych tygodniach odbędą się konsultacje społeczne.
Dyrektywy dotyczące energii odnawialnej (RED) i efektywności energetycznej (EED)
Przegląd tych dyrektyw rozpoczął się wraz z opublikowaniem wstępnych ocen skutków. EurEau przekazała informację zwrotną w oparciu o notatkę informacyjną. Obie dyrektywy mogą mieć znaczący wpływ na długoterminowe strategie inwestycyjne przedsiębiorstw wod-kan. EurEau opracuje stanowisko przedstawiające pogląd sektora wod-kan na ślad energetyczny w ramach ogólnych celów klimatycznych. Ponadto rewizja UWWTD ma uwzględnić wymagania dotyczące efektywności energetycznej
Rozporządzenie dotyczące rtęci
Komisja Europejska opublikowała raport dotyczący zakazu stosowania amalgamatu dentystycznego do 2030 r. Raport był prawnym obowiązkiem wynikającym z rozporządzenia w sprawie rtęci, które zostanie poddane rewizji w połowie 2021 r. (Prawdopodobnie w ramach strategii „Zero zanieczyszczeń”).
Strategia chemiczna na rzecz zrównoważonego rozwoju
Niniejsza strategia proponuje zmniejszenie ryzyka związanego z produkcją i stosowaniem chemikaliów, uproszczenie i wzmocnienie przepisów UE dotyczących chemikaliów. W dniu 14 października Komisja Europejska powinna przyjąć strategię zrównoważonego rozwoju w dziedzinie chemikaliów.
Plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym: aktualizacja
Plan ten ma na celu włączenie obiegu zamkniętego do głównego nurtu naszego życia i przyspieszenie ekologicznej transformacji unijnej gospodarki. Komitet Regionów zorganizował spotkanie w sprawie tej inicjatywy, która nadal zbytnio koncentruje się na odpadach, a bardzo mało na wodzie. Parlament przygotowuje wstępny raport (sprawozdawcą jest poseł Huitem). EurEau zaproponuje poprawki wskazujące konieczność uwzględnienia wody.
Strategia przystosowania się do zmiany klimatu: projekt rezolucji
Projekt rezolucji (MfR) w sprawie strategii adaptacji do zmian klimatu jest w trakcie opracowywania w Komisji ENVI Parlamentu Europejskiego. Termin składania poprawek upłynął 16 września. Sekretariat i członkowie EurEau podzielili się swoimi uwagami z posłami do PE. Dzięki współpracy m.in. z zespołem Posła Adama Jarubasa część naszych propozycji zostało uwzględnionych. Aktualnie gromadzone są dane dotyczące wpływu zmian klimatu na wody podziemne.
Strategia z Pola na Widelec (F2F)
Członkowie EurEau opracowali uwagi na temat strategii Komisji Europejskiej F2F. Strategia koncentruje się na zapewnieniu uczciwych, zdrowych i przyjaznych dla środowiska systemów produkcji i dystrybucji żywności. Operatorzy gospodarki wodnej postrzegają tę strategię jako kamień milowy w ochronie zasobów wodnych Europy poprzez ograniczenie stosowania pestycydów oraz redukcję strat składników odżywczych, a także ostrożniejsze stosowanie środków przeciwdrobnoustrojowych. Komisje Rolnictwa i Środowiska Parlamentu Europejskiego wspólnie opracowują sprawozdanie z własnej inicjatywy w sprawie tej strategii. Powinno ono zostać zatwierdzone na posiedzeniu plenarnym wiosną 2021 r. Niestety reforma Wspólnej Polityki Rolnej utknęła w Parlamencie.
Strategia w sprawie farmaceutyków: konsultacje społeczne
Strategia ta ma na celu poprawę i przyspieszenie dostępu pacjentów do bezpiecznych leków oraz wspieranie innowacji w unijnym przemyśle farmaceutycznym. EurEau przesłała odpowiedź na konsultacje społeczne w sprawie strategii.
Strategia „Zero zanieczyszczeń”
Strategia ma na celu wyeliminowanie zanieczyszczeń ze „wszystkich źródeł”, oczyszczając powietrze, wodę i glebę do 2050 r. Plan działań jest dostępny tutaj. Mapa drogowa i konsultacje społeczne powinny zostać opublikowane w najbliższych tygodniach, a strategia powinna zostać przyjęta w drugim kwartale 2021 r. Opierając się na już istniejących stanowiskach EurEau opracuje propozycje dla Komisji.
Projekt monitorowania SARS-CoV-2
Projekt prowadzony przez JRC ma na celu monitorowanie śladów wirusa w ściekach. Rozpoczęła się druga kampania pobierania próbek. W projekcie wzięły udział 103 oczyszczalnie ścieków z całej UE (również z Polski). Spodziewamy się wyników dotyczących możliwości zastosowania monitoringu ścieków na dużą skalę, trafności wyników i oszacowania kosztów po to, aby porównać je z innymi sposobami monitorowania rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2.
Innowacje
Komisja Europejska opublikowała zaproszenie do składania propozycji projektów badawczych i innowacyjnych o wartości 1 miliarda euro. Tematy mają być związane, z odpowiedzią na kryzys klimatyczny, mają chronić unikalne ekosystemy i różnorodność biologiczną Europy. Program „Horyzont 2020” ma finansować projekty wpisujące się w Europejski Zielony Ład i przyspieszyć wyjście Europy z kryzysu związanego z koronawirusem. Termin składania wniosków upływa 26 stycznia 2021 r., a rozpoczęcie wybranych projektów planowane jest na jesień 2021 r. Szczegóły można znaleźć tutaj.
Platforma Zdrowa Europa
Platforma kończy pracę nad dokumentem dotyczącym strategii zerowego zanieczyszczenia. Planowane są spotkania z gabinetem wiceprzewodniczącego KE Margaritisem Schinasem i komisarz ds. Zdrowia Stellą Kyriakides. EurEau weźmie w nich udział.
Wydarzenia
27-29 października 2020 r. pierwsza edycja Forum Dunaju. https://www.iawd.at/eng/event/593/details/w/8/first-danube-water-forum/?idU=1
4-5 listopada – wirtualna konferencja o zmianach klimatu, https://www.bmu-events.de/en/event/climate-change-and-european-water?idU=1
17-18 listopada 2020 r. – Trzecia konferencja JPI w Mulheim an der Ruhr, Niemcy.
30 listopada – pierwsza konferencja IWA Digital Water Summit współorganizowana z Consorcio de Aguas Bilbao Bizkaia i AEAS w Bilbao, Hiszpania. Więcej: https://digitalwatersummit.org/
30 listopada-1 grudnia – Międzynarodowa konferencja o PFAS pod auspicjami prezydencji niemieckiej Rady.
1-4 grudnia 2020 r. – Konferencja UNESCO: Water, Megacities and Global Change.
9-14 maja 2021r. – Światowy Kongres Wodny IWA
17-20 maja – LuWQ2021, 5th International Interdisciplinary Conference on LAND USE AND WATER QUALITY: Agriculture and the Environment.
25-28 maja 2021 r.– CEOCOR; organizowany przez organizację ÖVGW w Wiedniu, Austria.
31 maja – 2 czerwca 2021 r.: European Sustainable Phosphorus Conference (ESPC4) Wiedeń, Austria. Więcej: https://www.phosphorusplatform.eu/espc4
11-13 sierpnia 2021 r. – Konferencja o bezpieczeństwie wody IWA, Norwegia.
Opracowała Klara Ramm, głównie na podstawie danych EurEau.
Jeśli mają Państwo jakiekolwiek pytania lub komentarze, proszę o kontakt: k.ramm@igwp.org.pl