Raport Roczny EurEau 2021
Raport Roczny EurEau 2021 został opublikowany. Jak w nim widać w zeszłym roku omówiliśmy wiele zagadnień, od wody pitnej, PFAS, tworzyw sztucznych, ścieków, taksonomii po innowacje.
Ukraińska organizacja członkiem EurEau
Dzięki staraniom Izby EurEau przyjęła ukraińską organizację Ukrvodokanal jako członka stowarzyszonego. Przedsiębiorstwa wodociągowe w całej Europie współpracują z Ukraińcami i innymi kolegami, aby zapewnić bezpieczną wodę i usługi sanitarne ludziom po obu stronach granicy. Oto wkład sektora francuskiego i irlandzkiego.
Izba współpracuje z organizają Operatorzy bez Granic i wspólnie organizujemy szkolenie z zasad postępowania w trakcie pomocy na obszarach dotkniętych katastrofą (np. wojną).
Pestycydy
Zapobieganie zanieczyszczeniu pestycydami pomoże osiągnąć unijny plan „Zero zanieczyszczeń”. Opinia EurEau jest tutaj. 22 czerwca Komisja Europejska powinna opublikować wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów.
Dyrektywa ściekowa
Komisja wprowadza ostatnie poprawki do projektu zmienionej dyrektywy. Choć szczegółowe wymagania nie są jeszcze znane, możemy spodziewać się konieczności znacznych dodatkowych inwestycji. Mając to na uwadze, EurEau rozpoczęła prace nad stanowiskiem w sprawie potrzeb instrumentów inwestycyjnych w ramach UWWTD.
Dyrektywa w sprawie wody w kąpieliskach
Z ostatnich warsztatów poświęconych ocenie skutków wydaje się, że Komisja Europejska opowiada się za rozszerzeniem zakresu dyrektywy na wody rekreacyjne i zwiększeniem częstotliwości pobierania próbek. Zostanie to omówione na kolejnym posiedzeniu grupy ekspertów w dniu 16 czerwca.
Dyrektywa wymaga od państw członkowskich monitorowania i oceny wody w kąpieliskach pod kątem co najmniej dwóch parametrów bakterii (kałowych). Ponadto konieczne jest informowanie mieszkańców o jakości wody w kąpieliskach.
Dane o produkcji rolnej
Trwają trudne negocjacje trójstronne dotyczące rozporządzenia w sprawie statystyk dotyczących nakładów i produkcji rolnej (SAIO). Jak pokazuje najnowsze zestawienie (dokument roboczy, który jest wykorzystywany jako podstawa do dyskusji podczas nieformalnych rozmów trójstronnych między Radą, Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim), państwa członkowskie mogą zaaakceptować coroczne gromadzenie danych dotyczących stosowania pestycydów, ale tylko od 2028 r. i tylko na poziomie NUTS2. Oznacza to, że władze publiczne i dostawcy wody pitnej nie będą mogli wykorzystać tych danych do zarządzania ryzykiem związanym z dostawami wody pitnej.
EurEau podpisała list wspierany przez 76 organizacji, wzywający negocjatorów do poparcia ambitnej regulacji.
SAIO ma na celu unowocześnienie statystyk rolniczych UE podejmowanych przez Komisję Europejską (Eurostat) w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi.
Zrównoważone systemy żywnościowe: konsultacje społeczne
Jak zapowiedziano w strategii F2F („Z pola na widelec”), Komisja rozpoczęła prace nad wnioskiem dotyczącym ram prawnych dla zrównoważonych systemów żywnościowych. Zostanie on przyjęty przez Komisję do końca 2023 r. Konsultacje społeczne trwają do 21 lipca 2022 r. EurEau przygotowuje odpowiedź.
Regulacja obejmie cały łańcuch od hodowli do konsumpcji, uwzględniając zanieczyszczenie gleby i wody oraz niezrównoważone wykorzystanie zasobów wodnych.
Środowiskowe Normy Jakości
W ciągu ostatnich kilku tygodni EurEau odbyła spotkania z przedstawicielami Komisji Europejskiej, aby omówić dyrektywę w sprawie środowiskowych norm jakości. Sektor wodny chce podążać w kierunku neutralności energetycznej, klimatycznej i zasobowej, jednak do osiągnięcia tego celu potrzebujemy wolnych od zanieczyszczeń zasobów wodnych. Popieramy strategię Zielonego Ładu, ale podkreślamy nadmierne obciążenie operatorów obowiązkami i wyzwaniami. Komisja wyraziła chęć zastosowania środków kontroli u źródła, w szczególności w zakresie prawodawstwa farmaceutycznego.
Mikroplastik
Konsultacje społeczne mają na celu wsparcie inicjatywy Komisji Europejskiej w sprawie zanieczyszczenia mikroplastikiem. Inicjatywa skupia się na mikrodrobinach plastiku, które są nieumyślnie uwalniane do środowiska. EurEauę wzięła udział w konsultacjach, odpowiedź można znaleźć tutaj.
PFAS w pianach przeciwpożarowych
PFAS, tak zwana wieczna substancja chemiczna, może prowadzić do poważnych problemów dla operatorów wod-kan. Europejska Agencja Chemiczna (ECHA) rozpoczęła konsultacje dotyczące ograniczenia stosowania PFAS w piankach przeciwpożarowych (termin: 23 września). Izba i EurEau zbierają dane dotyczące ryzyka i kosztów stosowania i usuwania PFAS, informacje o ich pojawianiu się w wodzie pitnej, ściekach i osadach ściekowych. Prosimy o kontakt, jeśli mają Państwo jakiekolwiek dane.
Dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych (IED)
W kwietniu Komisja Europejska opublikowała projekt zmienionej dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych. Widać wiele ulepszeń w celu kontroli emisji przemysłowych do źródeł wody, a także lepszy dostęp operatorów wodnych do informacji. Jest jednak również kilka kluczowych problemów, które mogą stanowić zagrożenie dla ochrony zasobów wodnych. EurEau pracuje nad stanowiskiem wyjaśniającym decydentom politycznym obawy branży. W Parlamencie Europejskim Radan Kanev (PPE) został wyznaczony na sprawozdawcę w komisji ENVI (wiodącej), a Benoit Lutgen (PPE) będzie kontrsprawozdawcą opinii AGRI.
REACH
Rozporządzenie REACH ma na celu poprawę ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przed zagrożeniami, jakie mogą stwarzać chemikalia.
Trwające przygotowania do przeglądu europejskiego rozporządzenia w sprawie chemikaliów – REACH – określą sposób, w jaki chemikalia będą regulowane w nadchodzących latach.
EurEau popiera rozszerzenie podejścia do zarządzania ryzykiem o inne klasy zagrożeń i zaleca włączenie do nich bardzo mobilnych i trwałych substancji (PMT i vPvM).
Odpowiedź EurEau na ankietę można znaleźć tutaj.
Energetyka
W Parlamencie Europejskim komisja ENVI głosowała nad kompromisowymi poprawkami dotyczącymi ETS. W poprawkach proponuje się włączenie spalania odpadów komunalnych do 1 stycznia 2026 r., w zależności od oceny skutków. EurEau współpracuje z członkami PE, aby zapewnić, że w przypadku zagospodarowania osadów ściekowych razem z odpadami komunalnymi osady te nie będą objęte ETS. Sprawa będzie głosowana na posiedzeniu plenarnym w dniach 6-9 czerwca.
EU ETS jest kamieniem węgielnym unijnej polityki przeciwdziałania zmianom klimatu i kluczowym narzędziem ograniczania emisji gazów cieplarnianych.
REPowerEU
Komisja Europejska przedstawiła plan REPowerEU, będący odpowiedzią na rosyjską inwazję na Ukrainę. Jego celem jest położenie kresu uzależnieniu UE od rosyjskich paliw kopalnych i rozwiązanie kryzysu klimatycznego. Inicjatywa ta jest uzupełnieniem pakietu Fit for 55 i ma na celu przyspieszenie realizacji zawartych w nim celów i zadań. REPowerEU ponownie przeznacza 3 miliardy euro na oszczędności energii, dywersyfikację dostaw energii i przyspieszenie rozwoju wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, w tym strategii UE w zakresie energii słonecznej, systemów pomp ciepła, wodoru i planu działania na rzecz biometanu do 2030 r. Część pieniędzy trafi na projekty badawcze dotyczące wodoru.
Taksonomia
Raport dotyczący działań w kierunku zrównoważonych inwestycji przygotowany przez Platformę Zrównoważonego Finansowania, który miał zostać opublikowany w maju, jest oczekiwany w czerwcu.
Zero zanieczyszczeń
Komisja Europejska zorganizowała warsztaty dla interesariuszy ds. Zerowego Zanieczyszczenia poświęcone monitorowaniu i prognozom zanieczyszczeń. Branża nalega na priorytet dla kontroli zanieczyszczeń u źródła i konieczność zajęcia się zanieczyszczeniami w wodzie.
Ograniczenie dotyczące substancji niebezpiecznych
Trwa przegląd dyrektywy w sprawie ograniczenia stosowania substancji niebezpiecznych (RoHS) w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Dyrektywa RoHS ma na celu zapobieganie zagrożeniom dla zdrowia ludzkiego i środowiska związanym z gospodarowaniem odpadami elektronicznymi i elektrycznymi. Czyni to poprzez ograniczenie stosowania niektórych niebezpiecznych substancji, które można zastąpić bezpieczniejszymi alternatywami. Popieramy dyrektywę, ponieważ zapewnia ona ochronę zasobów wodnych. Jest jednak problem dotyczący lamp UV. EurEau spotkała się z Komisją Europejską, która szukała argumentów w sprawie wyłączenia z dyrektywy lamp UV zawierających rtęć, ale niezbędnych w dezynfekcji wody pitnej i ścieków. Obecnie zastosowania objęte są zwolnieniami, które muszą być odnawiane co pięć lat, ale usługi wodociągowe wymagają większego bezpieczeństwa inwestycji dla tych instalacji.
Rozporządzenie w sprawie detergentów
Rozporządzenie określa szczegółowe zasady wprowadzania detergentów na rynek UE.
EurEau przesłała opinię w ramach konsultacji społecznych. Jako dostawcy usług wodnych operatorzy muszą radzić sobie z pozostałościami detergentów w ściekach. Zmiana rozporządzenia stwarza okazję do ograniczenia stosowania fosforu w detergentach przemysłowych, a tym samym jego przetwarzania w oczyszczalni ścieków. Należy jednak ocenić wpływ na środowisko każdej proponowanej zastępczej substancji chemicznej, aby upewnić się, że nie jest ona niebezpieczna ani nie jest substancją trwałą, mobilną i toksyczną.
Odpowiedzialność za środowisko
Komisja dokonuje przeglądu dyrektywy w sprawie odpowiedzialności za środowisko (2004/35/WE; ELD), w celu wzmocnienia jej stosowania. Rozpoczęły się konsultacje społeczne, które potrwają do 4 sierpnia 2022 r.
Dyrektywa wdraża zasadę „zanieczyszczający płaci” w przypadku szkód w środowisku lub bezpośredniego zagrożenia spowodowanego przez różne rodzaje działalności przemysłowej.
Dyrektywa NIS2
Instytucje UE wstępnie uzgodniły ostateczny tekst dyrektywy w sprawie wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa w całej Unii (tzw. dyrektywa NIS2). Powiększa ona wymagania dla rządów i krytycznych podmiotów. W najbliższych tygodniach kompromis powinien zostać formalnie zatwierdzony przez Parlament Europejski i Radę. Sprawozdawca Parlamentu Europejskiego Bart Groothuis wziął udział w podkaście na temat dyrektywy. Komunikaty prasowe Parlamentu można znaleźć tutaj, a Rady tutaj.
Dyrektywa NIS2 ma na celu osiągnięcie wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w całej UE.
Opracowała Klara Ramm, k.ramm@igwp.org.pl
