PFAS i woda pitna
PFAS to zróżnicowana grupa syntetycznych związków fluorowych. Trwałość tych substancji powoduje, że są one bardzo odporne na biodegradację, stają się wszechobecne w środowisku, także w zasobach wodnych.
Notatka informacyjna EurEau szczegółowo opisuje wiedzę sektora wodociągów na temat PFAS: czym są, dlaczego są problematyczne, czy i jak można je usunąć z wody. Opisano również studia przypadków zgłoszone przez operatorów z różnych krajów.
Notatkę można znaleźć tutaj.
Water Matters – EurEau w Twoich uszach
W październiku ukazały się nowe odcinki naszego podcastu Water Matters (woda się liczy).
Można wysłuchać Ole Steensberg Øgelund z duńskiej organizacji DANVA, który mówi o ściekach i energii oraz Gari Villa Landa Sokolova (AEAS, Hiszpania) która mówi o wyzwaniach, przed którymi stoi branża wod-kan. Rozmawialiśmy również o wodzie i UE z Veronicą Manfredi z Komisji Europejskiej.
Nowa dyrektywa w sprawie wody pitnej została przyjęta przez Radę UE
To była długa droga od pierwotnego wniosku Komisji dotyczącego przeglądu dyrektywy w sprawie wody pitnej w 2017 r. do chwili obecnej. Wynik?
Opinię EurEau można znaleźć tutaj.
Ostateczne głosowanie na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego jest zaplanowane na grudzień.
Przegląd dyrektywy ściekowej: EurEau omawia opcje polityczne z Komisją
EurEau spotkała się z DG ENV Komisji Europejskiej w celu omówienia opcji politycznych, które zostaną uwzględnione w ocenie skutków dyrektywy. Podkreśliliśmy, jak ważne jest rozważenie wszystkich opcji razem, a nie oddzielnie, tak aby ocenić ogólny ich wpływ na skuteczność dyrektywy. Podkreśliliśmy również znaczenie inwestowania w infrastrukturę i uwzględnienia różnych poziomów wdrażania w każdym państwie członkowskim.
Komisja poszukuje dobrych przykładów miast, które przyjęły skuteczne plany zarządzania. Przelewami burzowymi.
Dyrektywa dotycząca wody w kąpieliskach
Opublikowano harmonogram przeglądu dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach (BWD). Konsultacje społeczne zostaną przeprowadzone na początku 2021 r., a przyjęcie nowego wniosku przewiduje się na jesień 2023 r. BWD nakłada na państwa członkowskie obowiązek bakteriologicznego monitorowania i oceny wody w kąpieliskach.
Woda i rolnictwo
Wspólna polityka rolna (CAP) jest europejskim instrumentem finansowania działalności rolniczej. Państwa członkowskie uzgodniły już swoje ogólne podejście do CAP po 2020 r. Szczególne znaczenie dla członków EurEau ma projekt rozporządzenia w sprawie planów strategicznych CAP, ponieważ zawiera on przepisy dotyczące warunkowości, programów i narzędzia zrównoważonego rozwoju gospodarstw rolnych w zakresie składników odżywczych. Równolegle Parlament Europejski przyjął stanowisko w sprawie planów strategicznych CAP. Stanowiska niestety nie odpowiadają ambicjom unijnej strategii „z pola na widelec” (from farm to fork), której celem jest uczynienie systemów żywnościowych sprawiedliwymi, zdrowymi i przyjaznymi dla środowiska. A co najgorsze dla branży wodociągowej, nie odpowiadają potrzebom zrównoważonej ochrony zasobów wodnych.
EurEau przesłała stanowisko biorąc udział w konsultacjach społecznych.
Rozporządzenie w sprawie ponownego wykorzystania wody
Od czasu przyjęcia rozporządzenia w sprawie ponownego wykorzystania wody w zeszłym roku, trwa opracowanie wytycznych dotyczących wdrożenia rozporządzenia. Jest to dla nas ważny krok, zwłaszcza jeśli chodzi o wskazania dotyczące procesu walidacji projektów ponownego wykorzystania. Specjalna grupa zadaniowa pracuje również nad wytycznymi dotyczącymi oceny ryzyka.
Ramowa dyrektywa wodna i dyrektywy pochodne
Komisja jest w trakcie przeglądu dyrektywy w sprawie norm jakości środowiska (EQS) i dyrektywy w sprawie wód podziemnych (GWD). W przypadku GWD zmiana powinna dotyczyć załączników I i II. Z kolei dla dyrektywy EQS na tym etapie nie ma jasności czy rewizji zostanie poddany tylko wykaz substancji priorytetowych, czy też dyrektywa jako całość. Grupa WG Chemicals wysłała prośbę do ekspertów o dobrowolną pracę nad dokumentacją substancji priorytetowych. Wymieniliśmy już nazwiska ekspertów, którzy chcieliby zintegrować grupy robocze ds. Substancji z Komisją Europejską i Wspólnym Centrum Badawczym. Prace związane z ustalaniem priorytetów odbędą się w nadchodzących miesiącach i powinny zostać zakończone do lutego 2021 r.
Parlament pracuje nad rezolucją w sprawie oceny sprawności RDW, w tym dyrektywy EQS i GWD, a głosowanie w Komisji Ochrony Środowiska Parlamentu Europejskiego powinno odbyć się na początku grudnia. Poprawki kompromisowe nie są jeszcze dostępne.
Europejski Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (E-PRTR)
Wstępna ocena skutków europejskiego E-PRTR została opublikowana w dniu 28 września 2020 r. E-PRTR rejestruje emisje i przenoszenie zanieczyszczeń z przemysłu do środowiska. Zawiera przegląd uwalniania 91 substancji do środowiska. Jednak obecnie rejestr nie dostarcza dobrej jakości danych, które mogłyby skutecznie pomóc w ochronie zasobów wodnych. EurEau przekazała opinię na temat wstępnej oceny skutków europejskiego PRTR.
Raport z oceny dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych
Opublikowano raport z oceny dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych (IED). Dyrektywa IED ma na celu osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska poprzez redukcję szkodliwych emisji przemysłowych, w szczególności poprzez lepsze stosowanie najlepszych dostępnych technik (BAT).
Dyrektywa INSPIRE
Dyrektywa ma na celu ustanowienie infrastruktury do udostępniania informacji przestrzennych, które mogą mieć wpływ na środowisko. Operatorzy wodni dążą do tego, aby informacje wrażliwe dotyczące infrastruktury krytycznej były wyłączone z zakresu dyrektywy. Komisja Europejska rozpoczęła właśnie proces przeglądu, publikując mapę drogową.
EurEau przekazała informację zwrotną do mapy drogowej dotyczącej przeglądu dyrektywy INSPIRE.
Infrastruktura krytyczna: nowe narzędzia Komisji
W dniu 15 grudnia Komisja planuje przyjąć komunikat w sprawie strategii bezpieczeństwa cybernetycznego, nowy wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych (dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji) oraz propozycję dodatkowych środków ochrony infrastruktury krytycznej.
Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji określa szereg wymogów dotyczących bezpieczeństwa sieci i informacji, które są stosowane przez operatorów usług kluczowych i dostawców usług cyfrowych. Czekamy na więcej informacji. Odpowiedź EurEau na konsultacje znajduje się tutaj.
Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej ma na celu skuteczną ochronę systemów IK przed zakłóceniami powodowanymi przez klęski żywiołowe i zagrożenia spowodowane przez człowieka (np. terroryzm, cyberataki, dezinformacja, wroga własność zagraniczna).
Program prac Komisji Europejskiej
Program prac Komisji na 2021 r. został zaktualizowany i jest dostępny tutaj.
Przegląd wszystkich nowych inicjatyw (legislacyjnych i nielegislacyjnych) oraz odpowiedni harmonogram można znaleźć tutaj.
Strategia chemiczna na rzecz zrównoważonego rozwoju
W ramach Zielonego Ładu UE Komisja opublikowała w dniu 14 października Strategię na rzecz zrównoważonego rozwoju w sprawie chemikaliów.
EurEau z zadowoleniem przyjmuje tę strategię, w tym hierarchię produktów wolnych od substancji toksycznych, rozszerzenie ogólnej oceny ryzyka, działania dotyczące substancji działających na układ dokrewny, działania związane z niebezpieczeństwem mieszanin chemikaliów oraz PFAS. Dokument odzwierciedla ważne elementy, za którymi opowiada się EurEau. W przypadku pełnego wdrożenia strategia ta będzie wspierać dążenie do społeczeństwa wolnego od zanieczyszczeń. Więcej można znaleźć tutaj.
Plan działania szczegółowo określa środki legislacyjne i nielegislacyjnie oraz odpowiednie ramy czasowe realizacji strategii. Powstały już różne dokumenty robocze służb Komisji, a jeden z nich jest poświęcony PFAS. Komisja zamierza zająć się PFAS w różnych aktach prawnych (REACH, żywność, materiały do kontaktu z żywnością, IED itp.), w tym w prawodawstwie dotyczącym wody.
EurEau zorganizowała kolejne spotkanie z CEFIC (organizacja przemysłu chemicznego), omówiono możliwość zorganizowania w styczniu webinarium na temat identyfikacji trwałych, mobilnych i toksycznych (PMT) substancji.
Plan działania dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym: aktualizacja
Parlament Europejski przygotowuje rezolucję w sprawie planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym, który jest częścią Zielonego Ładu UE. Plan ten ma na celu włączenie GOZ do głównego nurtu naszego życia i przyspieszenie zielonej transformacji naszej gospodarki. Ponieważ projekt nie uwzględnia wody, EurEau wspólnie z organizacją holenderską skontaktowali się z europosłami w sprawie poprawek.
Strategia adaptacji do zmiany klimatu
W ramach niemieckiej prezydencji w UE w dniach 4-5 listopada odbywa się europejska konferencja poświęcona adaptacji do skutków zmian klimatycznych. Wnioski zostaną uwzględnione w debacie na temat aktualizacji strategii adaptacji UE. Część konferencji będzie dotyczyła niedoboru wody i niskiego stanu wody oraz spróbuje położyć podwaliny pod strategiczne podejście do gospodarki wodnej w Niemczech i UE. Na konferencji przemówi dr Claudia Castell-Exner, prezydent EurEau.
Grupa Parlamentu Europejskiego ds. Różnorodności biologicznej, którą wspiera EurEau, spotka się (20.11), w celu omówienia kwestii wodnych przyszłej europejskiej strategii adaptacji do zmian klimatu. Spotkanie poprowadzi poseł Woelken. Będzie to dla EurEau okazja do podkreślenia ważnej roli, jaką sektor wodny odgrywa w adaptacji do zmian klimatu.
Strategia metanowa: ignoruje potencjał biogazu z osadów
Strategia UE w zakresie metanu, będąca częścią Zielonego Ładu, została opublikowana 14 października. Ma na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. EurEau nie zgadza się z założeniami strategii, ponieważ wspomina jedynie o emisjach metanu z naszego sektora, ale pomija jego znaczny potencjał w zakresie produkcji biogazu.
Opinię EurEau można znaleźć tutaj. EurEau przygotowała także Notę informacyjną na temat zmniejszenia śladu energetycznego w sektorze wodnym oraz odcinek podcastu „Water Matters” na „Energy Matters”.
Zero zanieczyszczeń: plan działania dotyczący wody, powietrza, gleby
Plan działania na rzecz zerowego zanieczyszczenia ma na celu eliminowanie zanieczyszczeń pochodzących ze wszelkich źródeł, mając na uwadze powietrze, wodę i glebę. Jest on częścią Zielonego Ładu na rzecz zrównoważonej gospodarki.
Mapa drogowa „Zero Pollution Ambition” została już opublikowana, a EurEau przesłała swoją opinię, którą można znaleźć tutaj. Na początku listopada Komisja opublikuje konsultacje społeczne, które potrwają co najmniej 13 tygodni.
Plan działań powinien zostać opublikowany przez Komisję Europejską w II kwartale 2021 roku
Projekt monitorowania SARS-CoV-2
W ramach projektu Wspólnego Centrum Badawczego (JRC), rozpoczęto drugą kampanię pobierania próbek w celu śledzenia ognisk SARS-CoV-2 w ściekach. Dzięki dobrej reakcji członków EurEau uczestniczyło w niej ponad 100 oczyszczalni ścieków.
Wyniki pierwszej i drugiej tury pobierania próbek są dostępne dla operatorów, którzy w niej uczestniczyli i wydają się potwierdzać możliwość wykorzystania pobierania próbek z kanalizacji jako narzędzia wczesnego ostrzegania do monitorowania krążenia SARS-CoV-2 w populacji. Raport powinien zostać opublikowany do końca roku.
Ósmy program działań w zakresie środowiska
Ósmy program działań w zakresie środowiska będzie wyznaczać europejską politykę środowiskową do 2030 r., wspierając cele działań w zakresie środowiska i klimatu określone w Europejskim Zielonym Ładzie. Stanowi podstawę UE do osiągnięcia agendy ONZ 2030 i jej celów zrównoważonego rozwoju.
Polityka na rzecz platformy Zdrowa Europa
Platforma opublikowała dokument strategiczny dotyczący planu działania na rzecz zerowego zanieczyszczenia wody, powietrza i gleby.
Partnerstwo unijnych operatorów wodnych
Po wielu opóźnieniach wkrótce zostanie nawiązane partnerstwo między Komisją a globalnym sojuszem na rzecz operatorów wodnych (GWOPA) ONZ-HABITAT.
Partnerstwa operatorów wodnych są okazją do przyspieszenia realizacji celów rozwojowych poprzez długoterminowe partnerstwa non-profit między przedsiębiorstwami wod-kan, których celem jest wzmocnienie zdolności i wydajności operacyjnej przedsiębiorstw użyteczności publicznej w krajach rozwijających się. Menedżerowie planują dwuetapowy proces składania wniosków obejmujący około trzech miesięcy na przygotowanie dokumentu koncepcyjnego oraz – w przypadku udanych koncepcji – kolejne trzy miesiące na pełną ofertę.
Fundusz naprawczy: wezwanie do działania
Komisja przyjęła wytyczne, aby pomóc państwom członkowskim przygotowanie ich krajowych planów naprawy do kwietnia 2021 r. Wytyczne odnoszą się również do sektora wodnego i są dostępne tutaj.
Światowy dzień świadomości na temat środków przeciwdrobnoustrojowych
Cyfrowa kampania Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach, we współpracy ze Światowym Tygodniem Wiedzy o Antybiotykach (WAAW), odbędzie się w dniach 16-24 listopada 2020 r.
Wydarzenia
17-18 listopada 2020 r. – Trzecia konferencja JPI w Mulheim an der Ruhr, Niemcy.
30 listopada – pierwsza konferencja IWA Digital Water Summit współorganizowana z Consorcio de Aguas Bilbao Bizkaia i AEAS w Bilbao, Hiszpania. Więcej: https://digitalwatersummit.org/
30 listopada-1 grudnia – Międzynarodowa konferencja o PFAS pod auspicjami prezydencji niemieckiej Rady.
1-4 grudnia 2020 r. – Konferencja UNESCO: Water, Megacities and Global Change.
7-11 grudnia 2020 r. 12 edycja Europejskiego Szczytu na Rzecz Innowacji. Więcej tutaj.
9-14 maja 2021 r. – Światowy Kongres Wodny IWA
17-20 maja – LuWQ2021, 5th International Interdisciplinary Conference on LAND USE AND WATER QUALITY: Agriculture and the Environment.
25-28 maja 2021 r.– CEOCOR; organizowany przez organizację ÖVGW w Wiedniu, Austria.
31 maja – 2 czerwca 2021 r.: European Sustainable Phosphorus Conference (ESPC4) Wiedeń, Austria. Więcej: https://www.phosphorusplatform.eu/espc4
11-13 sierpnia 2021 r. – Konferencja o bezpieczeństwie wody IWA, Norwegia.
Opracowała Klara Ramm, głównie na podstawie danych EurEau.
Jeśli mają Państwo jakiekolwiek pytania lub komentarze, proszę o kontakt: k.ramm@igwp.org.pl
