W roku 2014 na nakłady inwestycyjne służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wydatkowano 18 049,7 mln złotych i zanotowano wzrost o 4 139,2 mln zł, czyli ponad 29,76%% w stosunku do roku 2013. Suma nakładów inwestycjnych na ochronę środowiska od 2005 roku wyniosła niemal 97,9 miliarda złotych, z czego 56,14 mliliarda złotych przeznaczono na gospodarkę ściekową i ochronę wód, natomiast ponad 27,4 miliarda złotych na gospodarkę wodną.
Głównymi efektami rzeczowymi ponoszonych nakładów inwestycjnych są oczyszczalnie ścieków, sieci wodociągowe i kanalizacyjne, ujęcia wody oraz stacje uzdatniania wody. Dzięki poczynionym licznym inwestycjom, w 2014 roku w Polsce przybyło 57 oczyszczalnii ścieków (w tym 41 biliogicznych i 3 z podwyższonym usuwaniem biogenów), zbudowano 6 371 km sieci kanalizacyjnej sanitarnej, 657 km sieci kanalizacyjnej deszczowej oraz 4 043 km sieci wodociagowej. Inwestycje poczynione na ujęciach wody oraz stacjach uzdatniania wody przyczyniły się do zwiększenia wydajności ujęc wodnych o 57 dam3/dobę oraz zwiększenia wydajności stacji uzdatniania wody o 72 dam3/dobę. Powszechnie wiadomo już, że każdego roku budowane jest w Polsce wiele tysięcy kilometrów sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Długości budowanych sieci, wraz z trendami zmian, przedstawione zostały na poniższym wykresie.
Wykres 1 długości nowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych w badanym okresie.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rocznika Statystycznego Ochrona środowiska 2010, str.424, 2011, str.403, 2012, str.412., 2013 str. 401, 2014 str. 411, 2015 str. 383.
Jak możemy zauważyć długości nowowybudowanej sieci kanalizacyjnej w badanym okresie są zbliżone w okresie 2000-2009. W kolejnych dwóch latach powstało odpowiednio ok. 8,5 tys. km i 8,9 tys. km sieci kanalizacyjnej sanitarnej. W latach 2012-2014 zauważalny jest dośc duży spadek, odpowiednio do poziomu 7 tys. km i 6,4 tys. km, niemniej jednak są to wartości znacznie wyższe od tych wystepujących do roku 2009.
Zauważyć można fakt, iż długości przyrostu nowych sieci nastepują z pewnym opóźnieniem w stosunku do nakładów inwestycyjnych. Najwiekszy wzost nakładów nastapił w latach 2008-2009, czego efekty są zauważalne od roku 2010. Pierwsze spadki nakładów pojawiły się w 2010, po czym spadki w długości nowobudowanej sieci zwystąpiły w okresie 2012 – 2014. Biorąc pod uwagę duże nakłady finansowe i nadal niski stopień skanalizowania w Polsce (68,7%) oraz konieczność realizacji KPOŚK, nadal można spodziewać się w przyszłych latach, przynajmniej do roku 2015 dużej długości nowobudowanej sieci kanalizacyjnej. Biorąc pod uwagę dynamikę nakładów inwestycyjnych w latach 2013 – 2014, należy spodziewać się znacznych długości nowej sieci kanalizacyjnej w roku 2015, a może nawet w 2016.
Sieć wodociągowa natomiast budowana jest w coraz mniejszych ilościach w latach 2000-2009. Wyjątkiem jest rok 2010, w którym nastapił zdecydowany przyrost długości sieci wodociagowej w Polsce. W roku 2011 przybyło mniej sieci wodociagowej, niż mialo to miesce w roku 2010, ale wartośc ta jest wieksza niż w roku 2009. Rok 2012 był kolejnym, w którym, wybudowanej zostało mniej sieci niż w okresie poprzednim. W 2012 roku długość nowej sieci była najmniejsza w przedstawionym okresie. W 2013 roku po spadkach w latach 2011-2012, nastąpił wzrost przyrostu nowej sieci wodociągowej. Rok 2014 charakteryzuje się nieznacznie mniejszym przyrostem długości sieci wodociagowej niż miało to miejsce w roku 2013, przy czym przyrost ten był niemal identyczny jak w roku 2012. Wysoki stopień zwodociągowania w Polsce (91,6%) oraz nacisk programów UE na ochronę środowiska, czyli inwestycje w sieci kanalizacyjne i oczyszczalnie ścieków, pozwala stwierdzić, iż trend budowy nowych sieci wodociągowych będzie na relatywnie niższym poziomie niż ma to miejsce w przypadku sieci kanalizacyjnych.
Mateusz Bogadnowicz – Główny specjalista ds. analiz ekonomicznych
