Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i ograniczającą konkurencję praktykę polegającą na uzależnieniu zawarcia umów o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków z najemcami lub dzierżawcami nieruchomości przyłączonych do sieci od złożenia przez nich – w załączeniu do wniosku o zawarcie umowy – tzw. „Oświadczenia właściciela”, zgodnie z którym właściciel nieruchomości, do której ma być dostarczana woda lub z której mają być odprowadzane ścieki, zobowiązuje się do ponoszenia wraz z jej najemcą lub dzierżawcą solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania wynikające z umowy.
Art. 6 ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę nakłada na przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Oznacza to, że przedsiębiorstwo nie może odmówić zawarcia umowy osobie, która spełnia określone w tym przepisie kryteria. Kwestii zawarcia ww. umowy nie można też uzależniać od stawiania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne wymagań i warunków innych niż wynikające wprost z ww. przepisu
Stronami umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków są przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne oraz odbiorca usług. Z analizy art. 6 ust. 4 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę wynika, że do zawarcia umowy uprawnione są m.in. osoby posiadające tytuł prawny do korzystania z nieruchomości oraz osoby korzystające z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. Ustawodawca nie zdefiniował wprawdzie pojęcia „tytuł prawny do korzystania z nieruchomości”, jednakże przyjąć należy, że chodzi tu o jakikolwiek stosunek prawny lub prawo cywilne pozwalające na używanie rzeczy. Tytułem prawnym będzie zatem prawo własności, użytkowanie wieczyste (jako prawa rzeczowe), ale także najem czy dzierżawa (jako prawa o charakterze obligacyjnym) Z powyższego wynika, że umowa o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków może być zawarta z najemcą lub dzierżawcą nieruchomości. Jeżeli podmiot ten spełnia warunki określone w art. 6 ust. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę to przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne nie może odmówić zawarcia umowy. Pierwszym z tych warunków jest wystąpienie z wnioskiem o zawarcie umowy. Drugi warunek to, aby nieruchomość, do której ma być dostarcza woda lub z której mają być odprowadzane ścieki, była przyłączona do sieci.
Przykładowa decyzja: Decyzja Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Delegatura w Katowicach z dnia 31 grudnia 2013 roku o nr RKT-53/2013.
Marcin Błędzki – Główny Specjalista ds. Ekonomicznych IGWP